Pobyt uczestników Zjazdu Młodzieży w Lidzbarku Warmińskim nie jest przypadkowy, gdyż jest to jedno z ważniejszych miejsc na mapie Polski związanych z Mikołajem Kopernikiem. W murach lidzbarskiego zamku Kopernik spędził osiem lat. Po raz pierwszy gościł tu w latach 1495-1496, zaraz po studiach w Krakowie, a następnie w latach 1503-1510, po powrocie ze studiów we Włoszech. Był tu bliskim doradcą swojego wuja biskupa Łukasza Watzenrode, a potem wracał tu wielokrotnie jako lekarz. Paradoksalnie współcześni Kopernikowi doceniali go bardziej za wiedzę lekarską niż astronomiczną. Nic w tym dziwnego, bo były to bardzo przydatne umiejętności. Kopernik leczył kolejnych biskupów, swoich przyjaciół i jego renoma jako medyka była naprawdę ogromna.
Można domniemywać, że studia medyczne w Padwie Kopernik rozpoczął w 1501 na polecenie kapituły warmińskiej, która potrzebowała kogoś, kto mógłby zajmować się zdrowiem dostojników. Studia trwały wówczas trzy lata, a zajęcia prowadziły prawdziwe znakomitości, np. Gabriel Zerbi, doskonały i legendarny wówczas anatom oraz internista. Po wykładach studenci zdobywali praktyczne wiadomości przy łóżku chorego, uczyli się też korzystania z ziół leczniczych.
Kopernik studiował jednak dwa, a nie trzy lata, i dlatego naukę ukończył z licencjatem zamiast z tytułem doktora. Jednak wiedza medyczna kanonika musiała być rozległa, bo po powrocie szybko doceniono jego umiejętności. Często grzecznościowo nazywano go nawet "doktorem Mikołajem". Tak naprawdę Kopernik chciał studiować we Włoszech cokolwiek. Jak wynika z listów chciał po prostu wyjechać, by rozwijać wiedzę astronomiczną, zapoznać się z nowymi prądami umysłowymi i ludźmi otwartymi na świat.
Po studiach wuj biskup Łukasz sprowadził go do Lidzbarka Warmińskiego w nadziei, że siostrzeniec będzie na Warmii kontynuował karierę także polityczną, a przy okazji zatroszczy się o jego zdrowie. Oficjalnie lekarzem biskupów uczony został w styczniu 1507 roku i dostał wtedy za to pierwszą pensję. Kopernik był dzięki temu świadkiem i ważnym uczestnikiem życia dworskiego w Lidzbarku Warmińskim. Towarzyszył między innymi wujowi podczas zjazdów stanów pruskich, negocjacji polsko-krzyżackich i ważnych wydarzeń politycznych. Znajdował też czas na badania astronomiczne, opracowując zarys teorii heliocentrycznej, który zawarł w tzw. Komentarzyku.
Watzenrode miał wobec zdolnego siostrzeńca bardzo wielkie plany. Jest niemal pewne, że gdyby Kopernik zechciał, zostałby warmińskim biskupem. Watzenrode zabiegał o to w Watykanie i był już bardzo blisko realizacji tego celu. Udało mu się uzyskać dla Kopernika przywilej zezwalający na komasowanie liczby prebend, czyli uposażenia duchownych, co otwierało drogę do biskupstwa.
Kilka lat temu, przy okazji odsłaniania malowideł na zamku, badacze zajmowali się także wydrapanymi w tynku napisami i wizerunkami. Na ścianach znaleziono np. imię Nicolaus. Nie można wykluczyć, że wydrapał je przebywający na dworze wuja Mikołaj Kopernik. Niektórzy przypisywali mu także tajemnicze wydrapane w ścianie kręgi do złudzenia przypominające orbity planet. Jednak uznano, że są zbyt niedbale wykonane, by kojarzyć je ze skrupulatnym astronomem.
W Lidzbarku zachowały się za to pisma biskupa Maurycego Ferbera, w których wychwalał zasługi młodego kanonika - oczywiście medyczne. Do dzisiaj zachowały się księgi lekarskie, z których korzystał uczony. Biblioteka Muzeum Warmii i Mazur dysponuje XV-wiecznym inkunabułem zawierającym we wspólnej oprawie dwa dzieła o tematyce medycznej: "Brewiarz praktyki medycznej" z 1485 roku oraz "Kanony o stanach gorączkowych" z 1487 roku. Na kartach znajdują się nawet odręczne zapiski kanonika. A że osobliwy to był czas w medycynie niech świadczy tekst jednej z recept wypisanej przez Kopernika, w której warmiński kanonik wśród wielu składników wymienił róg jednorożca.
W takich to okolicznościach historycznych młodzież uczestnicząca w Zjeździe wzięła udział w Grze Miejskiej Śladami Kopernika, a jak to przebiegało - zachęcamy do zobaczenia fotorelacji.
ZDJĘCIA: © AGATA PAWŁOWSKA POLONIJNA AGENCJA INFORMACYJNA
KOPERNIK CAMP - WITRYNA ZJAZDU
