SWP




2021-10-24 Nagroda im. Grażyny Langowskiej Polska

Z inicjatywy Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” została ustanowiona Nagroda im. Grażyny Langowskiej. 25 października 2021 r. w Warmińsko-Mazurskim Urzędzie Wojewódzkim w Olsztynie odbędzie się uroczystość jej wręczenia oraz odsłonięcie tablicy poświęconej pamięci wybitnej nauczycielki i kuratora oświaty, działaczki NSZZ Solidarność i posłanki na Sejm RP.

Fundatorami nagród przyznawanych w trzech kategoriach są trzy instytucje: Instytut Pamięci Narodowej, Stowarzyszenie „Wspólnota Polska” oraz Instytut Dziedzictwa Myśli Narodowej.


Patronat nad wydarzeniem objął Minister Edukacji i Nauki Przemysław Czarnek.




Grażyna Mirosława Langowska

Grażyna Mirosława Langowska z d. Szymańska, urodziła się 14 października 1946 roku w Rzeszotarach - Chwałach koło Sierpca, zmarła 2 listopada 2009 roku w Olsztynie. W1970 roku ukończyła filologię polską na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Była nauczycielką języka polskiego w olsztyńskich szkołach. We wrześniu 1980 roku była współorganizatorką „Solidarności” w województwie olsztyńskim. Została wybrana do Prezydium Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego NSZZ „Solidarność” w Olsztynie, była również przewodniczącą Regionalnej Sekcji Oświaty i Wychowania, a także w czerwcu i wrześniu 1981 roku uczestniczyła w I Walnym Zgromadzeniu Delegatów Regionu Warmińsko-Mazurskiego. Ze względu na uzyskany wysoki wynik w głosowaniu została wybrana do Prezydium Zarządu Regionu, w którym pełniła funkcję rzecznika prasowego. Została również delegatem na I Krajowy Zjazd Delegatów w Gdańsku. W czerwcu 1981 roku uczestniczyła jako przedstawiciel Związku w Kongresie Światowej Konfederacji Pracy w Brukseli.

13 grudnia 1981 roku na terenie Olsztyńskich Zakładów Opon Samochodowych „Stomil”, opracowała tekst dwóch odezw, które następnie były kolportowane w regionie. W wyniku śledztwa prowadzonego przez Wojskową Prokuraturę Garnizonową w Olsztynie była wielokrotnie zatrzymywana i przesłuchiwana, a od 26 grudnia 1981 roku tymczasowo aresztowana i osadzona początkowo w areszcie KWMO w Olsztynie, a następnie w Areszcie Śledczym w Ostródzie. Represje, a przede wszystkim rozstanie z czteroletnią córką Heleną spowodowały znaczne pogorszenie stanu zdrowia i przeniesienie do szpitala w Olsztynie. 23 stycznia 1982 roku ponownie została osadzona w Areszcie Śledczym w Ostródzie.

3 lutego 1982 roku została skazana wyrokiem Wojskowego Sądu Garnizonowego w Olsztynie na 1,5 roku więzienia. 16 marca 1982 roku Izba Wojskowa Sądu Najwyższego uchyliła wyrok i przekazała do ponownego rozpatrzenia właściwemu sądowi powszechnemu. Postanowieniem Sądu Wojewódzkiego w Olsztynie z 7 maja 1982 roku uchylono tymczasowe aresztowanie i ustanowiono dozór Milicji Obywatelskiej. Została zwolniona z pracy.

Pogorszenie stanu zdrowia wymagało ponownego pobytu w szpitalu. 3 czerwca 1982 roku wyrokiem Sądu Rejonowego w Olsztynie została skazana na 9 miesięcy więzienia. Wyrokiem Sądu Wojewódzkiego w Olsztynie z 27 października 1982 roku kara 9 miesięcy więzienia została zawieszona na okres 3 lat. Na mocy ustawy o amnestii z 21 lipca 1983 roku kara została darowana. Wyrokiem Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Olsztynie z 26 sierpnia 1982 roku została przywrócona do pracy w Zespole Szkół Samochodowych w Olsztynie.

Była kolporterką prasy podziemnej, m.in. "Rezonansu", "Woli”, "Tygodnika Mazowsze”, uczestniczką nieformalnych spotkań działaczy opozycji, obserwatorką procesów działaczy podziemia oraz przedstawicielką Komitetu Helsińskiego w regionie. Od 1988 roku uczestniczyła w reaktywowaniu struktur związkowych. Od 25 do 28 sierpnia 1988 roku była uczestniczką Międzynarodowej Konferencji Praw Człowieka w parafii pw. św. Maksymiliana Kolbego w Krakowie-Mistrzejowicach.

W latach 1980-1982 była rozpracowywana przez Wydział III KW MO SB w Olsztynie w ramach Sprawy Obiektowej kryp¬onim „Krąg”, Sprawy Operacyjnego Rozpracowania kryptonim „Dublerzy”; przez Wydział III WUSW w Olsztynie w ramach Sprawy Operacyjnego Rozpracowania kryptonim "Belgijka".

W latach 1989-1991 była posłanką RP z listy Komitetu Obywatel skie go „Solidarność”, uczestniczyła w pracach Komisji Edukacji, Nauki i Postę pu Technicznego. W l tach 1990-1996 objęła stanowisko wojewódzkiego kurat ra oświaty, została odwołana przez ministra Jerzego Wiatra. W l tach 1991-1997 była działaczem Prozumienia Centrum, następnie Porozumienia Polskich Chrześcijańskich Demokratów. W latach 1997-2001 była posłanką RP z listy Akcji Wyborczej Solidarność, działała w Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Kultury i Środków Przekazu.

Odznaczona medalem Pro Ecclesia et Pont fice (1994). Odznaczona pośmiertnie Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2009) oraz Krzyżem Wolności i Solidarności (2010).







Projekt finansowany ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w ramach konkursu Polonia i Polacy za Granicą 2023

Publikacja wyraża jedynie poglądy autora/ów i nie może być utożsamiana z oficjalnym stanowiskiem Kancelarii Prezesa Rady Ministrów