Chór Gloria Lwowskiej Filharmonii

Z WDZIĘCZNOŚCIĄ ZA SERCE – LWÓW DLA POLAKÓW I POLONII.
KONCERT Z OKAZJI DNIA POLONII

2 maja, Dzień Polonii i Polaków za Granicą to dla Wspólnoty Polskiej największe święto wieńczące rok współpracy z naszymi Rodakami na całym świecie. Z tej okazji mamy przyjemność spotkać się z ich reprezentantami w uroczystych okolicznościach, tym razem na wydarzeniu, które odbyło się w Kościele Akademickim św. Anny w Warszawie. Podczas polonijnego spotkania wręczone zostały medale zasłużonym członkom Wspólnoty Polskiej a także mogliśmy wysłuchać koncertu w wykonaniu Chóru Gloria szacownej Lwowskiej Filharmonii Narodowej. Koncert zatytułowano "Z wdzięcznością za serce – Lwów dla Polaków i Polonii".

Uroczystości zaszczycili: Wicemarszałek Sejmu RP Małgorzata Gosiewska, Wiceprezes Rady Ministrów. minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi, przewodniczący Rady Krajowej Wspólnoty Polskiej Henryk Kowalczyk, Przewodnicząca Rady Polonii Świata Teresa Berezowski, Prezydent Europejskiej Unii Wspólnot Polonijnych Tadeusz Pilat, Prezes Kongresu Polonii Amerykańskiej Frank Spula, Prezes Kongresu Polonii Kanadyjskiej Janusz Tomczak, Prezesi Organizacji Polskich na Ukrainie, Prezesi organizacji polonijnych z całego świata, Członkowie Rady Krajowej Wspólnoty Polskiej, Prezesi Oddziałów Stowarzyszenia "Wspólnota Polska", Dyrektorzy Domów Polonii, pracownicy oraz współpracownicy wspólnoty Polskiej.

Święto Polonii było okazją do wręczenia - w imieniu wiceprezesa Rady Ministrów, ministra kultury i dziedzictwa narodowego Profesora Piotra Glińskiego - medali "Zasłużony Kulturze Gloria Artis" za działalność na rzecz Polonii i Polaków za granicą następującym osobom:

Brązowy Medal "Zasłużony Kulturze Gloria Artis" Alicja Brzan-Kloś

Brązowy Medal "Zasłużony Kulturze Gloria Artis" Mariusz Grudzień

Brązowy Medal "Zasłużony Kulturze Gloria Artis" Dariusz Śladecki

Ceremonii dokonał Wiceprezes Rady Ministrów a zarazem przewodniczący Rady Krajowej Wspólnoty Polskiej Henryk Kowalczyk.

Wysłuchaliśmy także wyjątkowego koncertu w wykonaniu Chóru Gloria Lwowskiej Filharmonii Narodowej zatytułowanego "Z wdzięcznością za serce – Lwów dla Polaków i Polonii". Kierownikiem i dyrygentem chóru jest Volodymyr Syvokhip, chórmistrzem Oksana Doliszna, solistami Halyna Honcharova – sopran oraz Marianna Humetska – fortepian.

Podczas gdy za naszą granicą toczy się wojna, koncert nabiera szczególnego znaczenia i wyraża naszą więź kulturową z Polakami na Ukrainie. Było to niezwykle wzruszające przeżycie wysłuchać utworów religijnych oraz pieśni kompozytorów polskich i ukraińskich.

Z WDZIĘCZNOŚCIĄ ZA SERCE – LWÓW DLA POLAKÓW I POLONII. KONCERT Z OKAZJI DNIA POLONII
REALIZACJA - POLONIJNA AGENCJA INFORMACYJNA

ZDJĘCIA © AGATA PAWŁOWSKA - POLONIJNA AGENCJA INFORMACYJNA

WYKONAWCY

Volodymyr Syvokhip - muzykolog, dyrygent, działacz muzyczny i społeczny oraz organizator życia artystycznego Lwowa – od 25 lat jawi się jako aktywna i wpływowa postać w różnych dziedzinach muzyki. Jest absolwentem Konserwatorium Lwowskiego i Narodowej Akademii Nauk Ukrainy. Od 1990 r. przez 16 lat był sekretarzem wykonawczym Krajowej Unii Kompozytorów LU Ukraina, od 2006 r. – dyrektorem generalnym Filharmonii Lwowskiej. Od lat 90. XX w. pełni funkcję dyrygenta Lwowskiego Chóru Kameralnego „Gloria”. Artysta jest też pedagogiem – wykłada we lwowskiej Państwowej Akademii Muzycznej im. M. Łysenki.

Marianna Humetska pianistka urodzonawe Lwowie. Otrzymała Dyplom Magistra Akademii Muzycznej we Lwowie, Dyplom z Wyróżnieniem Konserwatorium Moskiewskiego (prof. Viera Gornostajewa) i Dyplom Artystyczny Szkoły Glena Gulda z Konserwatorium Królewskiego w Toronto (prof. John Perry). Jest solistką Obwodowej Filharmonii Lwowskiej i wykładowca katedry fortepianu w Narodowej Akademii Muzycznej we Lwowie. Jest także współautorką idei Międzynarodowego Festiwalu „Odkrywamy Paderewskiego”, we Lwowie, organizowanego nieprzerwanie od 2012 r.

Halyna Honcharova – sopran, wybitna śpiewaczka operowa, absolwentka Lwowskiej Narodowej Akademii Muzycznej w klasie śpiewu, uczyła się również we Lwowskim Uniwersytecie Narodowym im. Iwana Franki oraz na kierunku dyrygentura chóralna w Donieckiej Państwowej Akademii Muzycznej będącej jedną z najlepszych uczelni artystycznych w Ukrainie. Solistka Narodowej Opery Lwowskiej, śpiewaczka lwowskiego Chóru Kameralnego „Gloria”. Koncertowała na scenach operowych całego świata.

Muzyczne dziedzictwo Ukrainy

Muzyczne dziedzictwo Ukrainy charakteryzuje się odrębnym stylem muzyki cerkiewnej ukształtowanej na podstawie sztuki bizantyjsko-słowiańskiej i miejscowych tradycji, wzbogaconej jednak o osiągnięcia zachodnioeuropejskiej kultury muzycznej, przede wszystkim o zdobycze muzyki tworzonej w rzymskokatolickich polskojęzycznych środowiskach Rzeczypospolitej. Dosponale pokazują to zachowane do naszych czasów rękopiśmienne kodeksy i starodruki z XVII i XVIII wieku tradycji ukraińskiej, w większości należące do zabytków kultu cerkiewnego, potwierdzając rozpowszechnienie i rozwój muzyki cerkiewnej tworzonej w unickich środowiskach ukraińskich na pograniczu kultur słowiańskich na wschodnich i południowo-wschodnich rubieżach dawnej Rzeczypospolitej, na terenie współistnienia obrządków rzymskokatolickiego i greckokatolickiego, na terytorium, które obecnie znajduje się w granicach Polski i Ukrainy.

Ludową muzykę Ukrainy cechuje bogactwo dorocznych pieśni obrzędowych o małym ambitusie (kwarta–seksta), zmiennym metrum i prostej budowie. Pieśni z terenów wschodnich mają rozbudowaną melodykę. Typowe są epickie dumy wykonywane przy wtórze bandury, kobzy lub liry korbowej. Tańce - kozak, kołomyjka- są utrzymane w żywym tempie, metrum dwumiarowym. Instrumenty — dęte: fujarka, trombita, flet, fletnia Pana, dudy; strunowe: łuk muz., skrzypce, bandura, lira korbowa, cymbały; także bębny.

W profesjonalnej muzyce ukraińskiej dominowały zawsze formy wokalne i wokalno-instrumentalne, np. średniowieczne byliny i religijna muzyka cerkiewna. Pierwszym ośrodkiem śpiewu cerkiewnego na tamtych terenach był Kijów. Na przeł. XVII i XVIII w. przypadł rozkwit stylu a cappella oraz lirycznej pieśni z towarzyszeniem instrumentów. A to za sprawą działającego od 1632 w Kijowie kolegium, przekształconego w 1701 w Akademię Muzyczną.

Na przeł. XVIII i XIX w. tworzył jeden z bardziej znanych na świecie kompozytorów ukraińskich Dmitrij Bortnianski, w istocie pochodzenia łemkowskiego, o którego przynależność narodową i kulturalną od wielu lat spierają się naukowcy rosyjscy i ukraińscy. Napisał wiele kompozycji religijnych i przyczynił się do znacznego podniesienia poziomu zespołu chóralnego. Bez wątpienia jest najwybitniejszym kompozytorem wschodniego kręgu kulturowego XVIII w. a jego twórczość przeżywa swój renesans w repertuarze rosyjskich i ukraińskich instytucji muzycznych.

W XIX w. zaznaczyły się tendencje do wypracowania stylu narodowego rozwijanego przez Mykoła Łysenkę - ukraińskiego kompozytora i pianisty, dyrygenta, twórcy ukraińskiej opery narodowej. Zafascynowany poezją Tarasa Szewczenki i ukraińskimi pieśniami ludowymi, do których miłości nauczyli go wuj i babcia, prowadził szeroko zakrojoną działalność koncertową, pedagogiczną oraz naukowo-folklorystyczną. Jesienią 1904 Łysenko zoganizował w Kijowie Szkołę Muzyczno-Dramatyczną. Była to pierwsza w historii placówka oświatowa na terenie nazywanym ówcześnie Małorosją, która oferowała wykształcenie muzyczne na poziomie konserwatorium. W szkole Łysenko w dalszym ciągu wykładał grę na fortepianie. Ze względu na aktywną działalność Łysenki w organizacjach ukraińskich zarówno szkoła, jak i jej dyrektor, znajdowali się pod stałym nadzorem policji. Należy podkreślić, że twórczość Mykoły Łysenki posiada wyjątkowe znaczenie dla ukraińskiej kultury. Kompozytor stworzył podstawy narodowego kierunku w muzyce ukraińskiej, opierającego się na oryginalności i bogactwie ludowej twórczości muzycznej. Kompozycje Łysenki osiągnęły niespotykany dotąd wysoki poziom, zbliżający ukraińską muzykę do osiągnięć zachodnioeuropejskich. Twórczość Łysenki wywarła wpływ na wszystkie sfery kultury muzycznej we wszystkich regionach Ukrainy, a uczniowie i naśladowcy kompozytora rozwinęli i wzbogacili opracowania muzyki ludowej oraz przyśpieszyli rozwój ukraińskiej muzyki instrumentalnej. Dzięki wysiłkom Łysenki ukraiński teatr i opera, mimo ciężkich warunków funkcjonowania związanych z carską polityką negatywnie odnoszącą się do rozpowszechniania kultury i słowa ukraińskiego, stały się ważnym czynnikiem procesu narodotwórczego.

Łysenka nie był jedynym krzewicielem kultury ukraińskiej. Semen Hułak-Artemowski zapisał się w historii muzyki jako twórca ukraińskiego klasyka - opery „Zaporoże nad Dunajem” z 1862 roku. Mychajło Werbycki - ukraiński ksiądz greckokatolicki, działacz społeczny, jest autorem muzyki do pieśni Szcze ne wmerła Ukrajina (Ще не вмерла Україна), hymnu narodowego Ukrainy. Dla ciekawości muzyka ta powstała w 1864 r. do sztuki "Zaporożcy", wystawionej przez lwowski teatr Ruski Besidy.

Lwowska Filharmonia

Lwowska Filharmonia (ukr. Львівська обласна філармонія, Lwiwśka obłasna fiłarmonija) – państwowa instytucja kultury z siedzibą we Lwowie, zlokalizowana w secesyjnym gmachu wybudowanym w latach 1905–1908 według projektu Władysława Sadłowskiego. Zainaugurowała swoją działalność 27 września 1902 w gmachu Teatru Skarbkowskiego. Pierwszym dyrektorem filharmonii był Ludwik Heller. W roku 1906 filharmonia została przeniesiona do sali koncertowej byłego Galicyjskiego Towarzystwa Muzycznego. W filharmonii występowali Béla Bartók, Artur Rubinstein, Stanisława Korwin-Szymanowska, Sołomija Kruszelnyćka, Richard Strauss, Gustav Mahler, Wanda Landowska i inni wielcy muzycy. W roku 1931, w związku z powołaniem Towarzystwa Miłośników Muzyki i Opery, powołano stałą orkiestrę symfoniczną pod dyrekcją Adama Dołżyckiego. Orkiestra ta działała do 1939 roku.

Obecna instytucja powstała w 1962 roku. Po II wojnie światowej przeniesiono do sali koncertowej zabytkowe (zbudowane w 1880 roku) organy z zamkniętego lwowskiego kościoła Bożego Ciała OO. Dominikanów. W Filharmonii tradycyjnie odbywają się prawykonania utworów lwowskich kompozytorów Myroslava Skoryka, Wiktora Kamińskiego i Ołeksandra Kozarenki. Od 2006 roku Filharmonią Lwowską kieruje Wołodymyr Syvokhip.

Projekt finansowany ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w ramach konkursu Polonia i Polacy za Granicą 2023

Publikacja wyraża jedynie poglądy autora/ów i nie może być utożsamiana z oficjalnym stanowiskiem Kancelarii Prezesa Rady Ministrów