Załącznik do uchwały nr 1/2017/IX z dnia 4 marca 2017 r.
Nadzwyczajnego Walnego Zebrania Delegatów
Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”
Tekst jednolity Statutu po zmianach
wyrażając przekonanie o integralności kultury polskiej, wspólnocie polskich losów i potrzebie solidarności w zachowaniu tożsamości narodowej;
podejmując działania dla dobrego imienia Polski oraz Polaków niezależnie od stopnia ich integracji w kraju zamieszkania;
wyrażając intencję aby patronat nad jego działalnością statutową objął Senat Rzeczpospolitej Polskiej;
deklarując wolę współdziałania i współpracy z Ministrem Spraw Zagranicznych Rzeczpospolitej Polskiej.
postanawia:
Stowarzyszenie nosi nazwę: Stowarzyszenie "Wspólnota Polska" i jest dalej zwane "Stowarzyszeniem”.
Stowarzyszenie posiada osobowość prawną.
Siedzibą władz krajowych Stowarzyszenia jest miasto stołeczne Warszawa.
Terenem działalności Stowarzyszenia jest obszar Rzeczypospolitej Polskiej.
W przypadku, gdy wymaga tego realizacja celów statutowych, Stowarzyszenie może prowadzić działalność także poza granicami kraju, zgodnie z obowiązującym tam porządkiem prawnym.
Na zasadach określonych w Statucie, Stowarzyszenie ma prawo powoływania Oddziałów terenowych oraz innych jednostek organizacyjnych służących realizacji celów Stowarzyszenia, w tym Domów Polonii i Przedstawicielstw zagranicznych.
Stowarzyszenie może być członkiem krajowych i międzynarodowych organizacji o podobnych celach i sposobach działania, jak również podejmować z nimi współpracę.
Stowarzyszenie ma prawo posługiwać się znakiem graficznym, którego wzór zatwierdza Walne Zebrania Delegatów na wniosek Rady Krajowej.
Stowarzyszenie używa pieczęci okrągłej i podłużnej ze znakiem graficznym i napisem: Stowarzyszenie "Wspólnota Polska".
Celami Stowarzyszenia są:
inspirowanie, wspomaganie i prowadzenie wszechstronnej współpracy Polonii oraz Polaków z zagranicy z Ojczyzną w dziedzinach: oświaty, nauki, kultury, religii, gospodarki, turystyki i sportu;
propagowanie, wspieranie i prowadzenie nauczania języka polskiego oraz podtrzymywania jego znajomości wśród Polonii i Polaków mieszkających za granicą;
upowszechnianie w środowiskach polonijnych wiedzy o kulturze polskiej i współczesnych zjawiskach w życiu społecznym, gospodarczym i politycznym kraju;
pogłębianie w Polsce wiedzy o Polonii i emigracji;
działanie na rzecz polskiego dziedzictwa kulturowego poza granicami kraju;
pomoc w zapewnieniu opieki duszpasterskiej w języku polskim;
wspieranie dążeń emigracji i środowisk polonijnych do umacniania swych pozycji społeczno-ekonomicznych w krajach osiedlenia;
obrona praw polskiej mniejszości narodowej,
działanie na rzecz rozwoju regionalnego.
Stowarzyszenie realizuje swoje cele przez:
współpracę ze środowiskami, instytucjami, władzami samorządowymi, organizacjami krajowymi i zagranicznymi zainteresowanymi w rozwijaniu więzi z Ojczyzną Polonii i Polaków zamieszkałych za granicą;
organizowanie dla Polonii i Polaków z zagranicy: kursów kultury i języka polskiego, kolonii letnich, kursów dla nauczycieli, instruktorów zespołów folklorystycznych, festiwali artystycznych, zawodów sportowych i innych działań kulturalnooświatowych;
tworzenie warunków ułatwiających młodzieży polonijnej zdobywanie wykształcenia w Polsce oraz sprawowanie nad nią opieki;
organizowanie polsko-polonijnych spotkań środowiskowych oraz Zjazdów Polonii i Polaków z Zagranicy;
prowadzenie działalności wydawniczej;
realizację inwestycji służących środowiskom polskim i polonijnym;
prowadzenie centrów informacji polonijnej;
przyjmowanie, przekazywanie i organizowanie pomocy humanitarnej;
inspirowanie inicjatyw ustawodawczych zmierzających do tworzenia sprzyjających warunków dla umacniania i rozwijania kontaktów z Polską Polonii i Polaków zamieszkałych za granicą oraz wspieranie realizacji aktów prawnych związanych z opieką państwa nad Polonią i Polakami poza granicami kraju,
działania na rzecz rozwoju regionalnego skierowane do ogółu lokalnej społeczności bez względu na narodowość i obywatelstwo, a w szczególności podejmowanie inicjatyw zmierzających do ochrony środowiska naturalnego, ochrony i zachowania różnorodności kulturalnej, języków i gwar lokalnych, umacniania warunków prawnych pozwalających na poszanowanie odrębności narodowej i kulturalnej, tworzenie miejsc pracy dla wszystkich mieszkańców regionów, organizowanie wspólnych przedsięwzięć dla propagowanie różnych kultur, wspieranie inicjatyw promujących wielokulturowość, inicjowanie współpracy przygranicznej, ratowanie zabytków lokalnej kultury, propagowanie tolerancji i poszanowania odrębności narodowej i kulturalnej.
Stowarzyszenie organizuje i prowadzi Domy Polonii.
Stowarzyszenie może organizować i prowadzić za granicą szkoły oraz inne ośrodki stałej działalności oświatowej, kulturalnej, naukowej, turystycznej, a także promocji gospodarczej.
Stowarzyszenie prowadzi nieodpłatnie działalność pożytku publicznego w rozumieniu Ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie z dnia 24 kwietnia 2010 r. (Dz.U. 2010.234.1536 ze zm.) na rzecz Polaków zamieszkałych w Kraju i za granicą w następującym zakresie:
pomocy Polonii i Polakom za granicą,
promocji Rzeczypospolitej Polskiej za granicą,
pomocy społecznej, w tym pomocy rodzinom i osobom w trudnej sytuacji życiowej oraz wyrównywania szans tych rodzin i osób,
wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej,
działalności na rzecz integracji i reintegracji zawodowej i społecznej osób zagrożonych wykluczeniem społecznym,
działalności charytatywnej,
podtrzymywania i upowszechniania tradycji narodowej, pielęgnowania polskości oraz rozwoju świadomości narodowej, obywatelskiej i kulturowej,
działalności na rzecz mniejszości narodowych i etnicznych oraz języka regionalnego, poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej,
ochrony i promocji zdrowia,
działalności na rzecz osób niepełnosprawnych,
promocji zatrudnienia i aktywizacji zawodowej osób pozostających bez pracy i zagrożonych zwolnieniem z pracy,
działalności na rzecz równych praw kobiet i mężczyzn,
działalności na rzecz osób w wieku emerytalnym,
działalności wspomagającej rozwój gospodarczy, w tym rozwój przedsiębiorczości,
działalności wspomagającej rozwój techniki, wynalazczości i innowacyjności oraz rozpowszechnianie i wdrażanie nowych rozwiązań technicznych w praktyce gospodarczej,
działalności wspomagającej rozwój wspólnot i społeczności lokalnych,
nauki, szkolnictwa wyższego, edukacji, oświaty i wychowania,
wypoczynku dzieci i młodzieży,
kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i dziedzictwa narodowego,
wspierania i upowszechniania kultury fizycznej,
ekologii i ochrony zwierząt oraz ochrony dziedzictwa przyrodniczego,
turystyki i krajoznawstwa,
upowszechniania i ochrony wolności i praw człowieka oraz swobód obywatelskich, a także działań wspomagających rozwój demokracji,
ratownictwa i ochrony ludności,
pomocy ofiarom katastrof, klęsk żywiołowych, konfliktów zbrojnych i wojen w kraju i za granicą,
działalności na rzecz integracji europejskiej oraz rozwijania kontaktów i współpracy między społeczeństwami,
promocji i organizacji wolontariatu,
działalności na rzecz kombatantów i osób represjonowanych,
działalności na rzecz rodziny, macierzyństwa, rodzicielstwa, upowszechniania i ochrony praw dziecka,
przeciwdziałania uzależnieniom i patologiom społecznym,
działalności na rzecz organizacji pozarządowych w zakresie określonym w pkt. 1-30.
Stowarzyszenie prowadzi odpłatnie działalność pożytku publicznego w rozumieniu Ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie z dnia 24 kwietnia 2010 r. (Dz.U. 2010.234.1536 ze zm.) na rzecz Polaków zamieszkałych w Kraju i za granicą w następującym zakresie:
pomocy Polonii i Polakom za granicą
promocji Rzeczypospolitej Polskiej za granicą,
podtrzymywania i upowszechniania tradycji narodowej, pielęgnowania polskości oraz rozwoju świadomości narodowej, obywatelskiej i kulturowej,
działalności na rzecz mniejszości narodowych i etnicznych oraz języka regionalnego, poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej,
ochrony i promocji zdrowia,
promocji zatrudnienia i aktywizacji zawodowej osób pozostających bez pracy i zagrożonych zwolnieniem z pracy,
działalności wspomagającej rozwój gospodarczy, w tym rozwój przedsiębiorczości,
działalności wspomagającej rozwój techniki, wynalazczości i innowacyjności oraz rozpowszechnianie i wdrażanie nowych rozwiązań technicznych w praktyce gospodarczej,
działalności wspomagającej rozwój wspólnot i społeczności lokalnych,
nauki, szkolnictwa wyższego, edukacji, oświaty i wychowania,
wypoczynku dzieci i młodzieży,
kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i dziedzictwa narodowego,
wspierania i upowszechniania kultury fizycznej,
ekologii i ochrony zwierząt oraz ochrony dziedzictwa przyrodniczego,
turystyki i krajoznawstwa,
działalności na rzecz integracji europejskiej oraz rozwijania kontaktów i współpracy między społeczeństwami,
promocji i organizacji wolontariatu,
działalności na rzecz organizacji pozarządowych w zakresie określonym w pkt. 1-17.
Stowarzyszenie może ustanawiać wyróżnienia oraz odznaki honorowe i nadawać je osobom fizycznym, osobom prawnym oraz nie posiadającym osobowości prawnej instytucjom oraz komitetom społecznym, zasłużonym dla celów realizowanych przez Stowarzyszenie lub dla samego Stowarzyszenia.
Ustanawianie wyróżnień i odznak, o których mowa w ust. 1 oraz ich nadawanie należy do kompetencji Rady Krajowej.
Członkowie Stowarzyszenia dzielą się na:
członków zwyczajnych;
członków wspierających;
członków honorowych.
Członkiem zwyczajnym Stowarzyszenia może być osoba pełnoletnia, obywatel polski lub cudzoziemiec mający miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, który popiera cele Stowarzyszenia oraz deklaruje i daje rękojmię czynnego uczestnictwa w zespolonym wysiłku zmierzającym do realizacji tych celów.
Przyjęcie osoby w poczet członków zwyczajnych Stowarzyszenia następuje na podstawie uchwały Zarządu Oddziału, po złożeniu pisemnej deklaracji kandydata.
Osoba, której odmówiono przyjęcia w poczet członków zwyczajnych ma prawo odwołania się do Rady Krajowej, której uchwała w tym przedmiocie jest ostateczna.
Członkowie zwyczajni Stowarzyszenia mają prawo:
uczestniczyć w pracach i działalności Stowarzyszenia;
wybierać i być wybieranym do władz Stowarzyszenia (czynne i bierne prawo wyborcze);
noszenia odznaki Stowarzyszenia oraz otrzymania legitymacji członkowskiej, których wzór określa Zarząd Krajowy;
korzystania z wszystkich uprawnień wynikających z przynależności do Stowarzyszenia.
Członkowie zwyczajni Stowarzyszenia mają obowiązek:
brać udział w pracach Stowarzyszenia i realizować jego cele;
przestrzegać postanowień Statutu oraz uchwał władz Stowarzyszenia;
postępować zgodnie z zasadami koleżeństwa w stosunkach między członkami i nie naruszać solidarności organizacyjnej;
regularnie opłacać składki członkowskie.
Praca członków zwyczajnych na rzecz Stowarzyszenia jest wykonywana społecznie, z wyjątkiem pracy członków zatrudnionych w Stowarzyszeniu na podstawie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej.
Za szczególnie duży wkład pracy na rzecz Stowarzyszenia członkom Stowarzyszenia mogą być przyznawane odznaki i wyróżnienia.
Za szczególne zasługi dla Stowarzyszenia, Walne Zebranie Delegatów może nadać, osobie ustępującej z funkcji Prezesa Stowarzyszenia, tytuł: Honorowego Prezesa Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”.
Członkiem honorowym może zostać osoba fizyczna, której godność tę nada Walne Zebranie Delegatów za szczególne zasługi dla ruchu polonijnego.
Godność członka honorowego w okresie między Walnymi Zebraniami Delegatów nadaje Rada Krajowa.
Członek honorowy zwolniony jest z opłacania składek członkowskich.
Członek wspierający i członek honorowy nie posiadają czynnego i biernego prawa wyborczego, mają prawo korzystania z uprawnień wynikających z przynależności do Stowarzyszenia, mogą z głosem doradczym uczestniczyć w Walnym Zebraniu Delegatów Stowarzyszenia oraz Walnym Zebraniu Oddziału Stowarzyszenia.
Na rzecz Stowarzyszenia, poza członkami Stowarzyszenia, mogą ochotniczo i bez wynagrodzenia wykonywać świadczenia odpowiadające świadczeniu pracy wolontariusze.
Świadczenia są wykonywane przez wolontariuszy na zasadach określonych w przepisach o działalności organizacji pożytku publicznego i o wolontariacie.
Członkostwo w Stowarzyszeniu ustaje na skutek skreślenia z listy członków.
Skreślenie z listy członków następuje na skutek:
śmierci członka lub utraty osobowości prawnej przez członka wspierającego będącego osobą prawną;
złożenia przez członka Zarządowi Oddziału pisemnego oświadczenia o wystąpieniu ze Stowarzyszenia.
Skreślenia z listy członków, z przyczyn określonych w ust. 2, Zarząd Oddziału dokonuje ze skutkiem od dnia śmierci, utraty osobowości prawnej lub złożenia oświadczenia o wystąpieniu ze Stowarzyszenia.
Skreślenie z listy członków może nastąpić w przypadku:
nieprzestrzegania przez członka postanowień Statutu lub uchwał władz Stowarzyszenia, lub działania na szkodę Stowarzyszenia;
nieopłacania składek członkowskich przez okres dłuższy niż 12 miesięcy.
Uchwałę o skreśleniu z listy członków, z przyczyn wskazanych w ust. 4 podejmuje Zarząd Oddziału.
Odpis uchwały o skreśleniu z listy członków, z przyczyn, o których mowa w ust. 4 wraz z uzasadnieniem, Zarząd Oddziału doręcza zainteresowanemu członkowi w terminie 14 dni.
Od uchwały o skreśleniu z listy członków, z przyczyn, o których mowa w ust. 4, przysługuje zainteresowanemu członkowi, odwołanie do Rady Krajowej w terminie 14 dni od dnia otrzymania uchwały.
Skreślenie z listy członków Stowarzyszenia następuje także wskutek pozbawienia godności członka honorowego Stowarzyszenia na podstawie uchwały Walnego Zebrania Delegatów. Od tej uchwały nie przysługuje odwołanie.
Władzami Stowarzyszenia są władze krajowe i władze terenowe.
Władzami krajowymi Stowarzyszenia są:
Walne Zebranie Delegatów;
Rada Krajowa;
Krajowy Sąd Koleżeński;
Zarząd Krajowy;
Krajowa Komisja Rewizyjna.
Władzami terenowymi Stowarzyszenia są:
Walne Zebranie Oddziału;
Zarząd Oddziału;
Komisja Rewizyjna Oddziału.
Kadencja wszystkich władz Stowarzyszenia trwa 4 lata.
Wyboru delegatów na Walne Zebranie Delegatów oraz wyboru władz Stowarzyszenia dokonuje się w głosowaniu tajnym, zgodnie z regulaminami wyborów zatwierdzonymi przez Radę Krajową.
Uchwały władz Stowarzyszenia zapadają zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy statutowej liczby członków tych władz, chyba że przepisy Statutu stanowią inaczej.
Jeżeli w pierwszym terminie w posiedzeniu Walnego Zebrania Delegatów lub Walnego Zebrania Oddziału nie uczestniczy co najmniej połowa liczby uprawnionych, wówczas w posiedzeniu zwołanym w drugim terminie uchwały mogą być podjęte zwykłą większością głosów oddanych przez członków obecnych. Drugi termin powinien być podany w zawiadomieniu o posiedzeniu i nie może być wyznaczony wcześniej niż po upływie co najmniej pół godziny po pierwszym terminie.
Postanowienia ust. 1 nie stosuje się do uchwał Walnego Zebrania Delegatów dotyczących zmian Statutu i rozwiązania Stowarzyszenia.
Walne Zebranie Delegatów jest najwyższą władzą Stowarzyszenia.
Walne Zebrania Delegatów są:
zwyczajne;
nadzwyczajne.
Do kompetencji Walnego Zebrania Delegatów w szczególności należy:
uchwalanie głównych kierunków działalności Stowarzyszenia;
rozpatrywanie sprawozdań Rady Krajowej z działalności Stowarzyszenia;
rozpatrywanie sprawozdań Krajowej Komisji Rewizyjnej z działalności Stowarzyszenia;
wybór Rady Krajowej;
wybór i odwołanie Prezesa Stowarzyszenia;
wybór Krajowej Komisji Rewizyjnej;
uchwalanie Statutu i zmian w Statucie Stowarzyszenia;
nadawanie członkostwa honorowego Stowarzyszenia;
podjęcie uchwały w sprawie rozwiązania Stowarzyszenia;
powoływanie członków Krajowego Sądu Koleżeńskiego.
Walne Zebranie Delegatów podejmuje uchwałę w sprawie udzielenia Radzie Krajowej absolutorium.
Zwyczajne Walne Zebranie Delegatów zwołuje co 4 lata Zarząd Krajowy, na podstawie uchwały Rady Krajowej.
Nadzwyczajne Walne Zebranie Delegatów zwołuje Zarząd Krajowy lub Prezes Stowarzyszenia, w ciągu 3 miesięcy od daty złożenia wniosku przez:
Radę Krajową;
Komisję Rewizyjną;
1/5 liczby członków Stowarzyszenia.
Zarząd Krajowy zawiadamia delegatów o miejscu i terminie obrad Walnego Zebrania Delegatów co najmniej na 30 dni przed jego odbyciem.
Zawiadomienie, o którym mowa w ust. 3 musi zawierać także porządek obrad proponowany przez Zarząd Krajowy. W przypadku Nadzwyczajnego Walnego Zebrania Delegatów porządek obrad musi obejmować sprawy wskazane we wniosku o zwołanie takiego Zebrania.
W Walnym Zebraniu Delegatów biorą udział:
Delegaci Oddziałów,
Członkowie Rady Krajowej, Zarządu Krajowego, Krajowej Komisji Rewizyjnej oraz Krajowego Sądu Koleżeńskiego.
Podczas obrad Walnego Zebrania Delegatów, czynne prawo wyborcze przysługuje osobom wskazanym w ust.1 a bierne prawo wyborcze wszystkim członkom zwyczajnym Stowarzyszenia.
Walne Zebranie Delegatów, po otwarciu go przez Prezesa Stowarzyszenia, wybiera Prezydium oraz przyjmuje zaproponowany porządek obrad i uchwala regulamin obrad Walnego Zebrania Delegatów.
W skład Rady Krajowej wchodzi 35 członków wybieranych przez Walne Zebranie Delegatów.
Rada wybiera ze swego grona Przewodniczącego Rady Krajowej oraz dwóch Wiceprzewodniczących Rady.
W razie ustąpienia Prezesa Stowarzyszenia w toku kadencji lub trwałej niemożności pełnienia przez niego funkcji z jakiejkolwiek przyczyny, Rada wybiera Prezesa ze swego składu, który pełni tę funkcję do czasu wyboru nowego Prezesa przez Nadzwyczajne Walne Zebrania Delegatów, które powinno odbyć się w terminie 3 miesięcy od ustąpienia Prezesa lub zaistnienia trwałej niemożności pełnienia przez niego funkcji.
Ustanie członkostwa w Radzie następuje poprzez:
zrzeczenie się funkcji członka Rady;
ustania członkostwa w Stowarzyszeniu.
W przypadku ustania członkostwa w Radzie, w trakcie trwania kadencji, z przyczyn określonych w ust. 4, Rada powołuje nowego członka spośród członków Stowarzyszenia posiadających bierne prawo wyborcze.
Powołanie członków Rady w trybie określonym w ust. 5 nie może przekroczyć połowy jej składu.
Rada Krajowa ustala szczegółowe kierunki działalności Stowarzyszenia w okresie między Walnymi Zebraniami Delegatów i czuwa nad ich prawidłową realizacją.
Do zakresu działania Rady w szczególności należy:
wybór i odwołanie członków Zarządu Krajowego z wyjątkiem Prezesa Zarządu;
nadzór nad realizacją uchwał Walnego Zebrania Delegatów przez Zarząd Krajowy;
uchwalanie rocznego programu działania Stowarzyszenia i planu finansowego, przygotowanego przez Zarząd Krajowy;
coroczna ocena działalności Zarządu Krajowego i podejmowanie uchwały w sprawie udzielania absolutorium na podstawie sprawozdania z realizacji programu działania Stowarzyszenia i wykonania planu finansowego przedstawionych przez Zarząd po zapoznaniu się z oceną Krajowej Komisji Rewizyjnej;
ustalanie wysokości składek członkowskich;
podejmowanie uchwał o zwołaniu Walnego Zebrania Delegatów z jednoczesnym określeniem liczby delegatów na Walne Zebranie Delegatów proporcjonalnie do liczby członków w poszczególnych Oddziałach;
rozpatrywanie odwołań od uchwał Zarządu Oddziału w sprawach dotyczących członkostwa;
podejmowanie uchwał o powołaniu, łączeniu i likwidacji Oddziałów terenowych oraz innych jednostek organizacyjnych Stowarzyszenia, w tym Domów Polonii i Przedstawicielstw zagranicznych;
podejmowanie uchwał w sprawach majątkowych dotyczących nabycia, zbycia lub obciążenia nieruchomości, a także tworzenia fundacji oraz tworzenia i przystępowania do spółek;
uchwalanie regulaminów działania Rady Krajowej i Zarządu Krajowego;
ustalanie wyróżnień i odznak honorowych oraz ich nadawanie;
powoływanie komisji problemowych;
nadawanie członkostwa honorowego w okresach pomiędzy Walnymi Zebraniami Delegatów.
Posiedzenia Rady Krajowej zwoływane są przez Zarząd Krajowy i odbywają się w miarę potrzeby, nie rzadziej jednak niż raz na kwartał. W posiedzeniach Rady Krajowej mogą uczestniczyć z głosem doradczym w szczególności: członkowie Zarządu Krajowego, Prezesi Oddziałów terenowych, dyrektorzy Domów Polonii.
Krajowy Sąd Koleżeński składa się z 5 osób wybieranych przez Walne Zebranie Delegatów spośród członków Stowarzyszenia.
Członkami Krajowego Sądu Koleżeńskiego nie mogą być członkowie innych organów statutowych Stowarzyszenia.
Kadencja Sądu trwa cztery lata.
Sąd wybiera ze swego grona Przewodniczącego i Sekretarza.
Sąd działa na podstawie regulaminu, który sam uchwala.
Sąd rozstrzyga w formie orzeczeń w sprawach spornych pomiędzy członkami Stowarzyszenia, pomiędzy członkami a władzami Stowarzyszenia jeżeli kompetencja ta nie została przyznana innemu organowi oraz dokonuje, na wniosek władz statutowych, o wiążącej wykładni Statutu.
Orzeczenia Sądu Koleżeńskiego są ostateczne.
Do Krajowego Sądu Koleżeńskiego zastosowanie mają odpowiednio postanowienia § 23 ust. 5 – ust. 7 oraz § 32 ust.7 i 8 Statutu.
Zarząd Krajowy składa się z nie więcej niż 7 członków, w tym:
Prezesa Stowarzyszenia wybieranego przez Walne Zebranie Delegatów,
Pozostałych członków, a w tym Wiceprezesów, Sekretarza Generalnego i Skarbnika wybieranych przez Radę Krajową większością głosów spośród kandydatów przedstawionych przez Prezesa Stowarzyszenia.
Wybór Zarządu następuje na pierwszym posiedzeniu nowo wybranej Rady Krajowej zwołanej przez Prezesa Stowarzyszenia.
Kadencja Zarządu kończy się z chwilą wyboru nowego Zarządu.
Prezesem Zarządu jest Prezes Stowarzyszenia, który kieruje pracami Zarządu.
Nie można łączyć funkcji członka Zarządu Krajowego i członka Rady Krajowej.
Rada Krajowa może odwołać, w trakcie trwania kadencji, na wniosek Prezesa członka Zarządu Krajowego. Wybór przez Radę Krajową nowego członka Zarządu następuje w trybie określonym w ust. 1.
Postanowień ust. 5 i 6 nie stosuje się do Prezesa Stowarzyszenia.
Zarząd Krajowy kieruje działalnością Stowarzyszenia i reprezentuje je na zewnątrz.
Do składania oświadczeń woli za Stowarzyszenie wymagane jest łączne działanie dwóch członków Zarządu, z tym wyjątkiem, że funkcję kierownika zakładu pracy w rozumieniu prawa pracy w sprawach nie zastrzeżonych dla Zarządu pełni Prezes Zarządu lub inny członek Zarządu upoważniony przez Zarząd.
Zarząd Krajowy może udzielać członkom statutowych władz oddziałów oraz osobom kierującym pracą innych jednostek organizacyjnych Stowarzyszenia, w tym Domów Polonii i Przedstawicielstw zagranicznych stałych pełnomocnictw ogólnych do dokonywania w imieniu Stowarzyszenia czynności w granicach zwykłego zarządu.
W razie potrzeby zatrudnienia członka Zarządu, stosunek pracy w imieniu Stowarzyszenia nawiązuje z nim Prezes Stowarzyszenia, natomiast w razie potrzeby zatrudnienia Prezesa, stosunek pracy w imieniu Stowarzyszenia nawiązuje z nim dwóch członków Rady Krajowej upoważnionych przez tę Radę.
Do zakresu działania Zarządu Krajowego należy w szczególności:
realizacja uchwał Walnego Zebrania Delegatów;
kierowanie bieżącą pracą Stowarzyszenia i zarządzania jego majątkiem, z zastrzeżeniem postanowień § 24 ust. 2 pkt 9;
nadzorowanie działalności gospodarczej Stowarzyszenia;
wykonywanie praw wspólnika i akcjonariusza w spółkach z udziałem Stowarzyszenia;
opracowywanie corocznego planu pracy i planu finansowego Stowarzyszenia;
przygotowanie sprawozdań z realizacji planu pracy i planu finansowego przedkładanych do zatwierdzenia Radzie Krajowej,
powoływanie rad i komisji wraz z określeniem zakresu i zasad ich działania.
Posiedzenia Zarządu zwołuje Prezes, zgodnie z potrzebami, nie rzadziej niż raz w miesiącu.
Zarząd dokonuje podziału czynności między swych członków w sprawach nie wymagających kolektywnego działania.
Zarząd Krajowy wykonuje swoje zadania przy pomocy Biura Zarządu.
Biurem Zarządu kieruje wyznaczony przez Zarząd jeden z jego członków.
Szczegółowe zasady działania Zarządu Krajowego określa regulamin pracy Zarządu zatwierdzony przez Radę Krajową.
Krajowa Komisja Rewizyjna jest najwyższym organem kontrolnym Stowarzyszenia.
Do kompetencji Krajowej Komisji Rewizyjnej w szczególności należy:
przeprowadzanie okresowych kontroli działalności merytorycznej i finansowej Stowarzyszenia oraz występowanie z wnioskami pokontrolnymi;
ocena, we własnym zakresie lub przy pomocy biegłych, działalności Stowarzyszenia;
określenie terminu i sposobu usunięcia stwierdzonych w toku kontroli nieprawidłowości;
opracowywanie sprawozdań składanych na Walnym Zebraniu Delegatów i zgłaszanie wniosków o udzielenie absolutorium ustępującej Radzie Krajowej;
składanie Radzie Krajowej wniosków o przyjęcie sprawozdania z realizacji programu działania i planu finansowego Stowarzyszenia za rok obrachunkowy i o udzielenie Zarządowi Krajowemu absolutorium;
prowadzenie okresowych kontroli opłacania składek członkowskich;
składanie wniosków o zwołanie Nadzwyczajnego Walnego Zebrania Delegatów.
Krajowa Komisja Rewizyjna składa się z 5 członków wybieranych przez Walne Zebranie Delegatów na okres 4 lat.
Członkiem Krajowej Komisji Rewizyjnej nie może być członek Rady Krajowej, Zarządu Krajowego, Zarządu Oddziału a także pracownik Stowarzyszenia ani osoba pozostająca z członkami władz we wspólnym pożyciu, w stosunku pokrewieństwa, powinowactwa lub podległości służbowej.
Członkiem Krajowej Komisji Rewizyjnej nie może być osoba skazana prawomocnym wyrokiem za przestępstwo popełnione z winy umyślnej.
Krajowa Komisja Rewizyjna wybiera ze swego składu Przewodniczącego, Wiceprzewodniczącego i Sekretarza.
Krajowa Komisja Rewizyjna działa w oparciu o uchwalony przez siebie regulamin.
Przewodniczący Krajowej Komisji Rewizyjnej i w razie potrzeby inni jej członkowie mają prawo uczestnictwa z głosem doradczym w posiedzeniach Rady Krajowej i Zarządu Krajowego.
W razie zrzeczenia się, w trakcie trwania kadencji, funkcji członka Krajowej Komisji Rewizyjnej lub ustania członkostwa w Stowarzyszeniu, Krajowa Komisja Rewizyjna powołuje nowego członka spośród członków Stowarzyszenia posiadających bierne prawo wyborcze.
Wybór członków Krajowej Komisji Rewizyjnej w trybie określonym w ust. 7 nie może przekroczyć połowy jej składu.
Członkowi Krajowej Komisji Rewizyjnej, z tytułu pełnienia funkcji, może być przyznany uzasadniony zwrot kosztów.
Krajowa Komisja Rewizyjna nadzoruje Komisje Rewizyjne Oddziałów, a w przypadku zaprzestania ich działalności wnioskuje o wybór nowego składu Komisji.
Krajowa Komisja Rewizyjna uchwala regulamin Komisji Rewizyjnych Oddziałów i nadzoruje jego przestrzeganie.
Rada Patronacka Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”, zwana dalej Radą Patronacką, skupia osoby szczególnie zasłużone w działalności na rzecz Polonii i Polaków za granicą.
Zadaniem Rady Patronackiej jest wspieranie działalności Stowarzyszenia.
Członkiem Rady Patronackiej może być wyłącznie osoba fizyczna, powoływana przez Radę Krajową na wniosek Prezesa Stowarzyszenia.
Członkostwo w Radzie Patronackiej wygasa z dniem wygaśnięcia mandatu Prezesa Stowarzyszenia.
Rada Patronacka zbiera się na wniosek Prezesa Stowarzyszenia.
Oddziały są podstawowymi jednostkami organizacyjnymi Stowarzyszenia.
Oddziały powołuje i likwiduje Rada Krajowa.
Powołanie Oddziału następuje na wniosek co najmniej 30 członków Stowarzyszenia.
Oddział Stowarzyszenia działa w zakresie określonym w uchwale Rady Krajowej.
Oddziały podlegają władzom krajowym Stowarzyszenia i prowadzą działalność w ramach programu przyjętego przez Walne Zebranie Delegatów.
Władzami Oddziału Stowarzyszenia są:
Walne Zebranie Oddziału;
Zarząd Oddziału;
Komisja Rewizyjna Oddziału.
W sprawach nieuregulowanych odrębnie, do władz Oddziału Stowarzyszenia, stosuje się odpowiednio postanowienia Statutu dotyczące władz krajowych.
Walne Zebranie Oddziału jest najwyższą władzą Oddziału Stowarzyszenia.
Walne Zebrania Oddziału są zwoływane przez Zarząd Oddziału:
wyborcze - co 4 lata;
sprawozdawcze - co roku.
Do kompetencji Walnego Zebrania Oddziału w szczególności należy:
uchwalanie programu działalności Oddziału;
rozpatrywanie i zatwierdzenie sprawozdań z działalności Zarządu Oddziału;
rozpatrywanie sprawozdań i wniosków Krajowej Komisji Rewizyjnej oraz podejmowanie uchwał w sprawie udzielenia absolutorium ustępującemu Zarządowi;
wybór władz Oddziału, w tym Prezesa Zarządu w oddzielnym głosowaniu;
wybór delegatów na Walne Zebranie Delegatów;
uchwalanie stanowiska w sprawie wniosków i postulatów zgłoszonych w czasie Zebrania,
powoływanie Honorowego Prezesa Oddziału.
O miejscu, terminie i porządku obrad Walnego Zebrania Oddziału, Zarząd Oddziału zawiadamia członków oraz Zarząd Krajowy co najmniej 30 dni przed jego odbyciem.
W Walnym Zebraniu Oddziału uczestniczą:
członkowie zwyczajni Stowarzyszenia zrzeszeni w danym Oddziale z czynnym i biernym prawem wyborczym;
członkowie honorowi;
członkowie wspierający Stowarzyszenia z terenu Oddziału;
przedstawiciele władz krajowych Stowarzyszenia, jeżeli wyrażą taką wolę.
Osoby wymienione w ust. 1 pkt 2-4 uczestniczą w Walnym Zebraniu Oddziału z głosem doradczym.
Szczegółowe zasady przeprowadzania wyborów do władz Oddziałów określa regulamin uchwalony przez Radę Krajową Stowarzyszenia.
Na wniosek Zarządu Krajowego, Komisji Rewizyjnej Oddziału lub 1/5 członków Stowarzyszenia zrzeszonych w danym Oddziale, Zarząd Oddziału zwołuje Nadzwyczajne Walne Zebranie Oddziału w ciągu 3 miesięcy od daty zgłoszenia wniosku.
Walne Zebranie Oddziału wybiera delegatów na Walne Zebranie Delegatów Stowarzyszenia co najmniej 6 tygodni przed terminem Walnego Zebrania Delegatów.
Mandat delegata wygasa wraz z wyborem nowych delegatów na następne Walne Zebranie Delegatów.
Organem kierującym działalnością Oddziału jest Zarząd składający się z 4 do 7 członków, w tym Prezesa oraz Wiceprezesa, Sekretarza i Skarbnika wybieranych spośród kandydatów zaproponowanych przez Prezesa.
Członków Zarządu Oddziału wybiera Walne Zebranie Oddziału na okres 4 lat z tym, że kadencja Zarządu kończy się z chwilą wyboru nowego składu Zarządu.
Do Zarządu Oddziału należy wykonywanie wiążących Oddział uchwał władz Stowarzyszenia. W szczególności Zarząd Oddziału:
realizuje zadania określone przez Walne Zebranie Oddziału;
kieruje bieżącą działalnością Oddziału;
zwołuje i organizuje zebrania członków Oddziału;
opracowuje i realizuje roczne plany pracy i plany finansowe Oddziału;
gospodaruje majątkiem Stowarzyszenia pozostawionym do dyspozycji Oddziału przez Zarząd Krajowy;
powoływanie Honorowego Prezesa Oddziału.
Zarząd Oddziału podejmuje uchwały dotyczące przyjęcia w poczet członków zwyczajnych i wspierających Stowarzyszenia oraz ustania członkostwa.
Zarząd Oddziału prowadzi działalność według przyjętego przez siebie regulaminu pracy Zarządu Oddziału zatwierdzonego przez Zarząd Krajowy.
Honorowy Prezes Oddziału ma prawo uczestniczyć na zaproszenie Prezesa Zarządu Oddziału w posiedzeniach Zarządu Oddziału z głosem doradczym. Zarząd Oddziału może, na podstawie odrębnego upoważnienia, zlecić Honorowemu Prezesowi Zarządu, wykonywanie określonych zadań.
Zarząd Oddziału składa Zarządowi Krajowemu Stowarzyszenia roczne sprawozdania z działalności Oddziału oraz przedstawia plan pracy i plan finansowy na rok następny.
Zarząd Oddziału jest uprawniony do składania w imieniu Stowarzyszenia oświadczeń woli w granicach zwykłego zarządu, dotyczących praw i obowiązków majątkowych, na podstawie stałego pełnomocnictwa ogólnego udzielonego jego członkom przez Zarząd Krajowy. Do składania oświadczeń woli w sprawach przekraczających zakres zwykłego zarządu wymagane jest każdorazowo odrębne pełnomocnictwo Zarządu Krajowego.
Oddziały Stowarzyszenia mogą tworzyć w zakresie swojego działania koła lub komisje problemowe określając ich organizację i zadania w uchwalanych przez Zarządy Oddziałów regulaminach.
Na wniosek minimum 15 osób, Zarząd Oddziału powołuje koła terytorialne lub tematyczne. Członkowie koła wybierają ze swego grona Prezesa Koła, który ma prawo uczestniczyć w posiedzeniach Zarządu Oddziału z głosem doradczym. W przypadku, gdy do Koła należy mniej niż 15 członków danego Oddziału, Zarząd Oddziału może podjąć uchwałę o jego rozwiązaniu.
Posiedzenia Zarządu Oddziału są zwoływane przez Prezesa Oddziału w miarę potrzeby, nie rzadziej niż raz w miesiącu.
Komisja Rewizyjna Oddziału składa się z Przewodniczącego i z 2 do 4 członków wybieranych przez Walne Zebranie Oddziału na okres 4 lat.
Do kompetencji Komisji Rewizyjnej Oddziału należy:
przeprowadzanie, przynajmniej raz w roku, kontroli działalności merytorycznej i finansowej Oddziału;
przeprowadzenie okresowych kontroli opłacania składek członkowskich przez członków z terenu działania Oddziału;
składanie Walnemu Zebraniu Oddziału oraz Krajowej Komisji Rewizyjnej sprawozdań ze swej działalności;
występowanie z wnioskami o zwołanie posiedzenia Nadzwyczajnego Walnego Zebrania Oddziału;
składanie sprawozdań na Walnym Zebraniu Oddziału i zgłaszanie wniosków w sprawie udzielenia absolutorium ustępującemu Zarządowi Oddziału.
Członkowie Komisji Rewizyjnej Oddziału mają prawo uczestniczenia z głosem doradczym w posiedzeniach Zarządu Oddziału.
Członkiem Komisji Rewizyjnej Oddziału nie może być członek Zarządu Oddziału, ani osoba wymieniona w § 32 ust. 2.
W Oddziałach o szerszym zakresie działalności i znacznej liczbie członków, Zarząd Krajowy, na wniosek Zarządu Oddziału, może wyrazić zgodę na utworzenie Biura Oddziału.
Biurem Oddziału kieruje dyrektor Biura powoływany i odwoływany przez Zarząd Oddziału, za zgodą Zarządu Krajowego. Dyrektor Biura pełni funkcję kierownika zakładu pracy w stosunku do pracowników zatrudnionych w Biurze. Poza tym do dyrektora Biura Oddziału stosuje się odpowiednio § 27 ust. 3 Statutu.
W Oddziałach, w których nie powołano Biura, czynności techniczne wykonuje Sekretarz.
Zarząd Oddziału uchwala regulamin pracy Biura lub Sekretariatu Oddziału.
Oddział może być rozwiązany uchwałą Rady Krajowej w następujących przypadkach:
zmniejszenia się liczby członków poniżej 30 osób;
wniosku Walnego Zebrania Oddziału w formie uchwały podjętej większością głosów przy obecności co najmniej połowy członków;
braku uzasadnienia organizacyjnego lub statutowego do dalszego istnienia Oddziału;
na wniosek, co najmniej 1/3 członków Rady Krajowej, przy czym uchwała Rady Krajowej w takim przypadku musi być podjęta, co najmniej większością ¾ głosów.
W przypadkach, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 3 uchwała Rady Krajowej o rozwiązaniu Oddziału jest podejmowana na wniosek Zarządu Krajowego.
Majątek Stowarzyszenia tworzą:
nieruchomości należące do Stowarzyszenia bez względu na tytuł prawny;
ruchomości;
środki pieniężne;
prawa na dobrach niematerialnych.
Majątek Stowarzyszenia służy wyłącznie do realizacji statutowych celów Stowarzyszenia.
Majątek Stowarzyszenia powstaje z następujących źródeł:
składek członkowskich;
dotacji, darowizn, spadków i zapisów;
dochodów z własnej działalności gospodarczej;
odpłatnej działalności pożytku publicznego;
dywidendy należnej Stowarzyszeniu z tytułu uczestnictwa w spółkach kapitałowych;
dochodów z majątku Stowarzyszenia;
ofiarności publicznej.
Stowarzyszenie może przyjąć spadek wyłącznie z dobrodziejstwem inwentarza.
Stowarzyszenie może prowadzić działalność gospodarczą, z tym że cały dochód z tej działalności, jest przeznaczony na realizację celów statutowych Stowarzyszenia, w tym na utrzymanie nieruchomości użytkowanych przez Stowarzyszenie.
Stowarzyszenie prowadzi działalność gospodarczą polegającą m.in. na:
wydawaniu książek,
wydawaniu czasopism i pozostałych periodyków,
pozostałej działalności wydawniczej,
wydawaniu wykazów oraz list (np. adresowych, telefonicznych),
wydawaniu czasopism i pozostałych periodyków,
działalności portali internetowych,
robót budowlanych związanych ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych,
pozostałych pozaszkolnych form edukacji, gdzie indziej niesklasyfikowanych,
działalności pozostałych organizacji członkowskich, gdzie indziej nie sklasyfikowanych,
działalności związanej z wystawianiem przedstawień artystycznych,
działalności obiektów kulturalnych,
działalności bibliotek,
działalności archiwów,
pozostałej działalności związanej ze sportem,
doradztwie związanym z zarządzeniem,
reklamie.
Zabrania się udzielania pożyczek lub zabezpieczania zobowiązań majątkiem Stowarzyszenia w stosunku do członków, członków organów lub pracowników Stowarzyszenia oraz osób, z którymi pozostają oni w związku małżeńskim, wspólnym pożyciu albo w stosunku pokrewieństwa lub powinowactwa w linii prostej, pokrewieństwa lub powinowactwa w linii bocznej do drugiego stopnia albo są związani z tytułu przysposobienia, opieki lub kurateli, zwanych dalej "osobami bliskimi".
Majątek Stowarzyszenia nie może być:
przekazywany na rzecz członków, członków organów lub pracowników Stowarzyszenia oraz ich osób bliskich, na zasadach innych niż w stosunku do osób trzecich, w szczególności jeżeli przekazanie to następuje bezpłatnie lub na preferencyjnych warunkach;
wykorzystywany na rzecz członków, członków organów lub pracowników Stowarzyszenia oraz ich osób bliskich, na zasadach innych niż w stosunku do osób trzecich, chyba że to wykorzystywanie bezpośrednio wynika z celu statutowego.
Wprowadza się zakaz zakupu przez Stowarzyszenie, na szczególnych zasadach, towarów lub usług od podmiotów, w których uczestniczą członkowie organizacji, członkowie jej organów na zasadach innych niż w stosunku do osób trzecich lub po cenach wyższych niż rynkowe.
Domy Polonii należące do Stowarzyszenia prowadzą działalność statutową oraz działalność gospodarczą. Domy Polonii tworzy i likwiduje Rada Krajowa.
Zadania programowe Domów Polonii ustalane są przez Zarząd właściwego Oddziału Stowarzyszenia w porozumieniu z Zarządem Krajowym.
Domy Polonii prowadzą działalność finansową w oparciu o własny wewnętrzny rozrachunek. Zysk roczny uzyskany przez Domy Polonii jest przeznaczony na działalność statutową miejscowych Oddziałów oraz na utrzymanie tych Domów.
Domem Polonii zarządza Dyrektor powoływany i odwoływany przez Zarząd Oddziału Stowarzyszenia za zgodą Zarządu Krajowego. Do Dyrektora Domu Polonii stosuje się odpowiednio przepis § 27 ust. 3 Statutu.
Dom Polonii w Pułtusku wykonuje zadania, o których mowa w § 48 ust. 1 Statutu o zasięgu ogólnokrajowym i podlega Zarządowi Krajowemu.
Dyrektora Domu Polonii w Pułtusku powołuje i odwołuje Zarząd Krajowy po zasięgnięciu opinii Rady Krajowej.
Stowarzyszenie może tworzyć, współtworzyć, przystępować do już istniejących krajowych lub zagranicznych spółek, stowarzyszeń, fundacji i innych podmiotów prawa prywatnego i publicznego, jak również z nich występować.
Stowarzyszenie może tworzyć fundacje, jeżeli z okoliczności wynika, iż pozwoli to bardziej efektywnie realizować cele statutowe Stowarzyszenia.
Szczegółowe zasady gospodarki finansowej Stowarzyszenia, Oddziałów, innych wewnętrznych jednostek organizacyjnych Stowarzyszenia, w tym Domów Polonii i Przedstawicielstw zagranicznych ustala, zgodnie z obowiązującymi przepisami, Rada Krajowa na wniosek Zarządu Krajowego.
Statut niniejszy może być zmieniony lub zastąpiony nowym wyłącznie przez Walne Zebranie Delegatów na podstawie uchwały podjętej większością 2/3 głosów przy obecności co najmniej połowy delegatów.
Stowarzyszenie może być rozwiązane na podstawie uchwały Walnego Zebrania Delegatów podjętej większością 2/3 głosów przy obecności co najmniej połowy delegatów.
Likwidatorami są członkowie Zarządu Krajowego Stowarzyszenia, jeżeli Walne Zebranie Delegatów nie wyznaczy innych likwidatorów.
Pozostały po likwidacji majątek Stowarzyszenia przeznacza się na cele związane z umacnianiem więzi Polski z Polonią i Polakami mieszkającymi za granicą.
4 marca 2017 r. – Uchwałą nr 1/2017 Nadzwyczajnego Walnego Zebrania Delegatów przyjęto zmiany do Statutu w głosowaniu jawnym.