Powstanie wybuchło spontanicznie 17 sierpnia, działania zbrojne miały głównie charakter partyzancki. Mimo tego powstańcy przejściowo opanowali np. miasto Tychy. Powstanie objęło teren powiatów: katowickiego, bytomskiego, zabrzańskiego, rybnickiego i tarnogórskiego. Przeważające siły niemieckie (70 000-80 000 żołnierzy) rychło uzyskały przewagę militarną. Po 8 dniach walk oddziały powstańcze (około 9 000 ludzi) opuściły obszar Górnego Śląska, przechodząc na teren Polski. W ich ślad poszło ponad 10 000 cywilów.
Na interwencję polskiego rządu na Górny Śląsk przybyła aliancka komisja z gen. Dupontem na czele, jak również wojska angielskie, francuskie i włoskie. Ich zadaniem była przede wszystkim ochrona śląskiego przemysłu. Ogłoszona amnestia pozwoliła powstańcom na powrót na Górny Śląsk i prowadzenie dalszej działalności niepodległościowej.
Dowództwo POW w pierwszym powstaniu śląskim
11 lutego 1920 r. władzę na tym terenie przejęła Międzysojusznicza Komisja Rządząca i Plebiscytowa (przewodniczący gen. Henri Le Rond). Niemcy musieli ewakuować swoją administrację, formacje wojskowe (regularne i paramilitarne). Polacy utworzyli Polski Komitet Plebiscytowy (komisarz Wojciech Korfanty), a także czynili tajne przygotowania do ewentualnej akcji zbrojnej w wypadku militarnej interwencji Niemców. W tych działaniach defensywnych byli wspierani przez Francuzów.