Po przybyciu do kraju zwolnionego przez Niemców Piłsudskiego, swoje uprawnienia (zarówno wojskowe, jak i cywilne) przekazała mu Rada Regencyjna, a podporządkował się jemu Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej.
16 listopada Tymczasowy Naczelnik Państwa Józef Piłsudski notyfikował powstanie państwa polskiego m.in. rządom Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Francji, Włoch, Japonii i Niemiec. Państwo polskie powstaje z woli całego narodu i opiera się na podstawach demokratycznych. Rząd polski zastąpi panowanie przemocy, która przez sto czterdzieści lat ciążyła nad losami Polski przez ustrój zbudowany na porządku i sprawiedliwości. Opierając się na Armii Polskiej, pod moją komendą, mam nadzieję, że odtąd żadna obca armia nie wkroczy do Polski, nim nie wyrazimy w tej sprawie formalne woli naszej. Jestem przekonany, że potężne demokracje Zachodu udzielą swej pomocy i braterskiego poparcia Polskiej Rzeczypospolitej Odrodzonej i Niepodległej.
Jeden z pierwszych oddziałów piechoty sformowany w Warszawie
po rozbrojeniu Niemców - przegląd przed Zamkiem Królewskim
Już 26 stycznia 1919 r. na terenach kontrolowanych przez Polaków odbyły się wybory do Sejmu Ustawodawczego. Jego pierwsze posiedzenie odbyło się 10 lutego. Marszałkiem sejmu został wybrany Wojciech Trąmpczyński. Parlamentarzyści uchwalili tzw. Małą Konstytucję oraz poruczyli Piłsudskiemu sprawowanie funkcji stałego już Naczelnika Państwa.
Powstające państwo nie miało ustalonych granic - od samego początku musiało o nie walczyć ze wszystkimi sąsiadami. Z tego też powodu szczególna rola przypadła Wojsku Polskiemu. 11 listopada 1918 r. w kraju liczyło ono zaledwie 24 baony piechoty, 3 szwadrony kawalerii, 5 baterii artylerii, łącznie około 30 000 ludzi. Już w styczniu 1919 r. osiągnęło stan 100 000 żołnierzy, zaś w końcu roku prawie 600 000. Latem 1920 r., w okresie bolszewickiego zagrożenia kraju, w szeregach armii służyło około 1 000 000 Polaków, zaś w październiku już 1 300 000-1 400 000.
W okresie zmagań wojennych Rzeczpospolita blisko połowę swojego budżetu przeznaczała na cele wojskowe. Budowę armii polskiej wspierały mocarstwa alianckie, głównie Francja.