Grodno jest dla Białorusi miastem szczególnym. Żadne inne miasto w całym kraju nie zachowało tak dużej po względem zajmowanej przestrzeni i różnorodnej starówki. Jest też ważne dzięki wydarzeniom, które miały tu miejsce i które wpływały na losy całego kraju – Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Zresztą, żadne inne miasto nie zachowało na tyle ducha tamtego państwa ze wszystkimi jego osiągnięciami i wadami.
Projekt „Miejsca i ludzie – wspólne dziedzictwo, wspólna pamięć. Przewodnik internetowy” wynika z potrzeby poznawania wspólnej historii Polski i Białorusi, wynikającej z dziedzictwa Wielkiego Księstwa Litewskiego i Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Nawiązuje do projektu „Zaginione granice. Śladami II Rzeczypospolitej”, realizowanego przez Podlaski Oddział Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” w roku 2020.
Tym razem zapraszamy na Białoruś. Chcemy pokazać miejsca oraz sylwetki osób ważnych dla tożsamości polskiej oraz tożsamości Białorusinów – obszarów wspólnych i ważnych dla świadomości narodów polskiego i białoruskiego.
Wybrane sylwetki i miejsca pozwolą na zderzenie różnych punktów widzenia i narracji historycznych. Zebrane materiały prezentowane są w wersji dwujęzycznej – w języku polskim i białoruskim. Przed nami odsłona pierwsza projektu - seria wideoblogów. Grodzieński krajoznawca Aleksy Szota zaprasza w dziesięcioodcinkową podróż po miejscach związanych z Elizą Orzeszkowa, Adamem Mickiewiczem, Ferdynandem Ruszczycem, Tadeuszem Kościuszką, Konstantym Kalinowskim, Franciszkiem Karpińskim oraz po przestrzeniach, gdzie krzyżowała się wielka i mała historia Grodzieńszczyzny i dawnych ziem Wielkiego Księstwa Litewskiego. Przeniesiemy się m. in. do Krewa i Holszan, przejdziemy uliczkami Grodna śladami Tyzenhauza, odwiedzimy Nowogródek, Świteź, Bohatyrowicze, Miłkowszczyznę, Bogdanowo i Miniewicze. Na miejsca te spojrzymy również z perspektywy drona. Ta podniebna podróż pozwoli spojrzeć inaczej – szeroka perspektywa otworzy wiele możliwości poznawczych.
Dzisiaj proponujemy podróż do Grodna.
W obliczu zmasowanej kampanii fake newsów mających na celu przedstawianie Polski jako państwa ingerującego w kształt historii i współczesnych działań politycznych naszych sąsiadów a jednocześnie głęboko nietolerancyjnego, naruszającego prawa mniejszości, w tym mniejszości narodowych, niezbędne jest prezentowanie na arenie międzynarodowej prawdziwej opowieści o naszej historii w XX w. i wcześniejszej, pokazującej Polskę jako kolebkę demokracji szlacheckiej i wielokulturowego tygla narodów żyjących obok siebie w symbiozie politycznej, kulturalnej i społecznej. Chcemy, aby realizowany projekt stał się platformą wymiany myśli i formą dyskusji prowadzącej do zrozumienia, co łączy, a co dzieli naród polski i białoruski.
Docelowo zebrany materiał ułoży się w swoisty interaktywny przewodnik po wspólnej historii obu narodów – polskiego i białoruskiego, prezentowany na stronie internetowej „Miejsca i ludzie – wspólna historia, wspólna pamięć”. Premiera strony już w grudniu. Pragniemy, aby kolejne miejsca dopisywały do niej osoby, którym bliska jest historia obu narodów.
Projekt nie ma charakteru rewizjonistycznego – zależy nam na wypracowaniu takiej metodyki poznawania losów narodu, aby być otwartym na różnorodność spojrzeń i punktów odniesienia.
Trzeba mówić o wspólnej historii, bo to buduje tożsamość nowoczesnego narodu. Warto więc spojrzeć na ludzi, wydarzenia i miejsca, które zapisały się w historiografii tak polskiej, jak i białoruskiej. Taka postawa prowadzi do dialogu. A tego nam trzeba w obecnych czasach.
Zadanie publiczne finansowane przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP
w konkursie "Dyplomacja publiczna 2021".