Lato z Kresami 2022
w ramach projektu Stowarzyszenia "Wspólnota Polska"
Festiwal Kresowa Dusza

Koncert "Kapeli Warszawskiej Staśka Wielanka" to wydarzenie trzeciego dnia "Lata z Kresami 2022" organizowanego przez Stowarzyszenie "Wspólnota Polska" w ramach Festiwalu Kresowa Dusza, w Domu Polonii - Zamku w Pułtusku. Imię które nosi zespół upamiętnia jego założyciela Staśka Wielanka polskiego piosenkarza, kompozytora, multiinstrumentalistę, felietonistę ale przede wszystkim zbieracza folkloru miejskiego.

Wielanek skomponował muzykę do ponad 1000 piosenek oraz 5 musicali: Cafe de Paris, Ferajna, Na Bielany ze Staśkiem Wielankiem, Oczy Putina oraz Zaczarowany krawiec. 1990 roku zdobył główną nagrodę w organizowanym przez emigrację polską we Francji konkursie im. T. Korian za wykonanie utworu „Ej wy, wierzby”. Jako aktor zagrał między innymi w filmach Godzina W, Piosenki z mojej dzielnicy, Wycieczka na Pragę oraz Miasto.

We Warsiawie i we Lwowi

Nie trzeba być muzykologiem aby stwierdzić jak wiele mają wspólnego uliczne utwory dawnej Warszawy i - dla przykładu - kresowego Lwowa. W obu miastach istniały środowiska trzymujące się z pracy rąk, mieszkańcy przedmieść dla których często jedyną rozrywką było muzykowanie w przestrzeni publicznej. Liczne knajpy w dzielnicach zamieszkałych przez uboższą ludność zapewniały niewyszukaną, ale atrakcyjną zabawę taneczną, do której przygrywała zwykle harmonia, banjo, skrzypce, tańczono sztajerki i tramble, czyli polki lub tango. "U Grubego Joska" życie było proste tak jak kodeks półświatka. W tym aspekcie nie odbiegaliśmy od europejskiej normy - wystarczy wspomnieć Les Apaches z czasów La belle époque - paryskie środowisko chuliganów i gangów bawiących się upojnie w rytmie brutalnego i wulgarnego (jak na ówczesne normy) tanga.

Treść warszawskich i lwowskich piosenek ulicznych odnosi się do różnych aspektów życia miasta, a jednym z nich są cwaniacy, batiarzy i ich przygody. Byli to młodzi, zadziorni mieszkańcy przedmieść (we Lwowie - Zamarstynów, Kleparów, Łyczaków; w Warszawie Starówka, Śródmieście i Praga z legendarną Chmielną i Gnojną i Kamiennymi Schodkami), często niepracujący, nierzadko żyjący na bakier z prawem, spryciarze i chojracy, radzący sobie w każdej sytuacji. O ich wyczynach śpiewały uliczne kapele, idealizując i podziwiająca swoich bohaterów, przypisując im odwagę, fantazję, a także swoisty kodeks honorowy, którym miała kierować się ta społeczność. Znaleźć można w tekstach uznanie dla demonstracyjnego lekceważenia prawa i władzy, czego nie było w stanie złamać nawet więzienie. Wszystkie te cechy były przeciwieństwem szacownych mieszkańców zarówno Warszawy jak i Lwowa.

Kresy Wschodnie. Opiewane w literaturze, muzyce, uwieczniane w malarstwie. Dawne wschodnie pogranicze Polski, funkcjonujące w okresie międzywojennym i dawniej jako część polskiego terytorium państwowego, a obecnie stanowiące fragmenty obszarów państwowych Ukrainy, Białorusi i Litwy. Z własną specyficzną kulturą i obyczajem pielęgnowanym do dzisiaj. Jeżeli zatem lato, to tylko z Kresami, co zapewni Państwu cykl imprez organizowanych przez Stowarzyszenie "Wspólnota Polska" w lipcu i sierpniu 2022 roku w ramach Festiwalu Kresowa Dusza w Domu Polonii w Pułtusku.

A więcj: Bez jedzenia i bez spania, Byle byłoby co pić, Kiedy na harmonii Feluś zaiwania, Trzeba tańczyć, trzeba żyć! Harmonia na trzy czwarte z cicha rżnie...

Kapela Warszawska – zespół muzyczny założony w 1985 roku przez Stanisława Wielanka. Zespół kontynuuje tradycje orkiestr ulicznych. Podstawą repertuaru są utwory z okresu zaborów I i II wojny światowej, okresu międzywojennego i powojennego, ze szczególnym uwzględnieniem klimatów warszawskich. Kapela Warszawska znana jest z wielu występów estradowych, programów radiowych i telewizyjnych oraz nagrań płytowych. Członkowie zespołu śpiewają i grają na instrumentach akustycznych, co oddaje w sposób naturalny charakterystyczne brzmienie zespołów minionego okresu. W repertuarze zespołu znajdują się takie utwory jak: Bal na Gnojnej , U cioci na imieninach, Chryzantemy złociste, Hanko, Nie ma cwaniaka dla Warszawiaka, To ostatnia niedziela, Apasz i wiele innych.
Zespół koncertował w całej Polsce, a także w środowiskach polonijnych Stanów Zjednoczonych, Kanady, Francji, Wielkiej Brytanii, Finlandii, Izraela, Niemiec, Litwy i Australii. Współpracował m. in. z Hanką Bielicką, Anitą Dymszówną, Mieczysławem Gajdą, Jaremą Stępowskim.

Zdjęcia - montaż: © Agata Pawłowska - Polonijna Agencja Informacyjna

Zapraszamy na relację fotograficzną

Zdjęcia: © Agata Pawłowska - Polonijna Agencja Informacyjna

Stanisław Wielanek

Urodził się 13 listopada 1949 roku w Warszawie, z wykształcenia był technikiem mechanikiem. Grał na gitarze, akordeonie i śpiewał, był zbieraczem miejskiego folkloru. Ukończył Studium Muzyczne im. Henryka Wieniawskiego. W 1970 roku założył Kapelę Czerniakowską, którą kierował 13 lat. Ma w swoim dorobku 34 płyty, w tym sześć złotych.

Kontynuatorem tej spuścizny jest Kapela Warszawska, którą Wielanek założył w 1985 roku. W repertuarze zespołu znalazły się też piosenki lwowskie, legionowe, żydowskie, biesiadne oraz kolędy. Jak podaje Biblioteka Polskiej Piosenki, w 1990 r. zdobył nagrodę za piosenkę "Ej wy, wierzby" w konkursie im. T. Korian, organizowanym przez emigrację polską we Francji. Był konsultantem krajowych i polonijnych kapel i zespołów podwórkowych. Utrzymywał stałe kontakty z animatorami folkloru polskiego na obczyźnie. Posiadał jeden z najbogatszych zbiorów nutowych i ikonograficznych związanych z folklorem miejskim.

'Pałeczkę po Stanisławie Grzesiuku przejął z sukcesem Stasiek Wielanek; też jak tamten swojak, rdzenny chłopak z Warszawy, z Dołu, jak nazywamy nasze miasto położone bliżej Wisły – pisał o Wielanku Marek Nowakowski – Też posiada ten niepowtarzakny akcent, tę miękką, cwaniacką śpiewność mowy. Ale jednocześnie człowiek to na wskroś współczesny, chłonny na to co dzieje się wokół niego, tu i teraz. Stworzył swój własny styl śpiewu, z autentycznym warszawskim akcentem, pozbawiony jednak barowej "chrypy" Grzesiuka, bardziej poetycki, liryczny. Nie odciął sig od dziedzictwa, śpiewał wiele piosenek z repertuaru apaszowskiej Warszawy od ''Joska na Gnojnej" do współczesnych piosenek o Warszawie. Lecz włączył równocześnie do swego kanonu ballady i pieśni z walczącej, okupacyjnej Warszawy, zarówno te heroiczne jak cwaniackie, pokazujące drugą stronę medalu: kłębiący się tłum szmuglerów, kombinatorów z placuu Kercelego, czy Żelaznej Bramy. Nie zapomniał także o powojennyn naszym mieście, ściśniętym w gorsecie PRL-u i komunistycznej unifikacji''.