Chociaż okazji do rozmów z Polonią i o Polonii w Stowarzyszeniu "Wspólnota Polska" (SWP) nie brakuje na co dzień, to jeżeli odbywają się na Forum Ekonomicznym w Karpaczu oznacza, że dotyczą perspektywy globalnej i zagadnień związanych z promocją polskiej gospodarki, kultury i osiągnięć cywilizacyjnych. Któż inny bowiem niż Polonia ma ku temu największe możliwości i predyspozycje?... Nasi rodacy na stałe mieszkający we wszystkich zakątkach świata pełnią rolę ambasadorów polskości w sposób naturalny, pytanie tylko jak wzmocnić skuteczność tego efektu. I temu poświęcone było spotkanie dr Łucji Mirowskiej-Kopeć - Prezes Związku Klubów Polskich w USA (Alliance of Polish Clubs in the USA), Żanety Brudzińskiej - Dyrektor ds. Kultury Polskiego Ośrodka Społeczno-Kulturalnego w Londynie, Joanny Fabisiak Prezes Fundacji "Świat na tak" z władzami SWP, Tomaszem Różniakiem - Przewodniczącym Zarządu Krajowego i Zenką Bańkowską - Wiceprezes Stowarzyszenia.
Na czym polega codzienna praca na rzecz promocji Polski i utrwalania trożsamości narodowej w środowisku polskiej diaspory? Przywołajmy kilka tylko przykładów (bogactwo form i treści nie pozwala na pełną prezentację).
Związek Klubów Polskich wciąż przyciąga młode osoby z chicagowskiej Polonii, zwłaszcza dzięki organizowaniu wyborów Królowej Parady 3 Maja. Dziewczęta zgłaszające się do konkursu często później biorą udział w różnego rodzaju akcjach i wspomagają działalność organizacji. Tym samym związek korzysta z potencjału własnych przedsięwzięć, by wciągnąć młodzież w aktywność na rzecz swoją i całej Polonii. Dziewczęta, które wygrały wybory Królowej Parady otrzymały roczne stypendia, dzięki którym mogą praktykować swoje umiejętności public relations i umiejętności organizacyjne.
Skoro o paradzie mowa, Dzień Konstytucji 3 Maja obchodzony m.in. w takiej formie w USA wraz z podniesieniem flagi polskiej na chicagowskim Daley Plaza (przypomnijmy o amerykańskim kulcie flagi) jest spektakularną promocją naszej historii i okazją zwrócenia uwagi szerokiego gremium amerykańskich obywateli na sprawy polskie.
Innym przykładem inicjatyw Związku jest założenie żeńskiej grupy o nazwie HERitage Leaders, która działa przy organizacji. W swoim założeniu jest edukacyjnym klubem dla młodych dziewcząt ukierunkowanym na kształtowaniu liderek. Jak wielokrotnie podkreślała dr Łucja Mirowska-Kopeć “Mamy tak bardzo dużo świetnie wykształconych młodych ludzi, którzy w jakimś tam momencie przewinęli się przez Polonię, a potem giną” a ich potencjał intelektualny nie jest wykorzystywany. Przykładem jest niedostateczna - zważywszy wielkość diaspory - reprezentacja Polaków we władzach miejskich, stanowych czy federalnych USA.
Pomimo, że Stany Zjednoczone są geograficznie odległe, to tamtejsza Polonia żywo reaguje na ważne problemy macierzystego kraju. Przykładem jest chociażby wspólne działanie Związku Klubów Polskich, Legionu Młodych Polek, Chicago Society i Związku Narodowego Polskiego organizujące zbiórkę dla powodzian w Polsce.
W przypadku POSK historia jego działalności sięga roku 1964, czyli czasów w których chociaż formalnie nasz kraj był niepodległy, to trudno mówić o suwerenności w pełnym tego słowa znaczeniu. Londyn kojarzony z rządem emigracyjnym, udziałem naszych żołnierzy w obronie WIelkiej Brytanii i liczną emigracją, która z powodów politycznych nie mogła wrócić do Polski w sposób naturalny był wówczas centrum naszej niezawisłej myśli i aktywności zmierzających do uniezależnienia się od wpływów sowieckich. Aby ułatwić działania Polonii potrzebne było jednak stosowne miejsce do spotkań, dyskusji, organizacji wydarzeń, siedzib organizacji i stąd narodził się pomysł utworzenia przy King Street polskiego centrum.
Do dzisiaj POSK w Londynie jest największym i najważniejszym centrum polskiej społeczności w Wielkiej Brytanii i - można się pokusić o takie stwierdzenie - poza granicami Polski. Jego znaczenie polega na zachowaniu i promocji polskiej tożsamości kulturalnej, zapewniając przestrzeń dla organizacji, wydarzeń kulturalnych (koncerty, wystawy, filmy), a także utrzymaniu ważnej dla Polonii Biblioteki Polskiej.
Swoje miejsce znalazło wiele organizacji, m.in. mieszczą się tam siedziby Zjednoczenia Polskiego, Instytutu Józefa Piłsudskiego, Polski ego Uniwersytetu na Obczyźnie (PUNO), Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie (PTNO), Stowarzyszenia Polskich Kombatantów (SPK). W Polskim Ośrodku Społeczno-Kulturalnym w Londynie działa także punkt konsularny Ambasady RP w Londynie.
Dodać należy, że POSK jest samowystarczalną, charytatywną instytucją prowadzoną przez wolontariuszy, która pełni funkcję "wspólnego domu" dla różnych pokoleń Polaków.
Chociaż działająca w Polsce, to swoim Konkursem "Być Polakiem" emanuje na cały świat polonijny. Jego podstawowym celem jest uświadamianie i umacnianie tożsamości narodowej oraz kształtowanie postaw patriotycznych, które pozwolą na przygotowanie do pełnienia roli "ambasadora polskości" w kraju zamieszkania. W części skierowanej dla nauczycieli polonijnych Konkurs ma na celu promocję atrakcyjnych dla uczniów sposobów prezentacji wiedzy o języku polskim oraz zwrócenie uwagi nauczycieli na ważność nauczania gramatyki języka polskiego.
I ma w tych obszarach bezsporne osiągnięcia. Wszystko zaczęło się w 2010 roku, w trzydziestą rocznicę rejestracji Solidarności. Poseł Joanna Fabisiak, postanowiła, w hołdzie wielkiemu Ruchowi Społecznemu który współtworzyła, ogłosić konkurs dla młodzieży polonijnej. Była bowiem wielka potrzeba zebrania wspomnień Rodaków o tym, jak wspierali Solidarność walczącą o odzyskanie przez Polskę Niepodległości. Temat „Wspomnienie Solidarności w mojej rodzinie” okazał się strzałem w dziesiątkę. Wpłynęło wówczas blisko sto prac konkursowych z relacjami o zaangażowaniu rodzin, bliskich i dalszych znajomych w pomoc Polsce.
To był sygnał, że Konkurs wart jest kontynuacji. Kolejne edycje potwierdzały to domniemanie. Rosło zainteresowanie i udział dzieci i młodzieży polonijnej w Konkursie. W ciągu minionych lat uczestniczyło w nim blisko 15.000 uczniów . W pierwszej edycji byli reprezentanci z 12 krajów, a w obecnej z 36, również tak egzotycznych jak Madagaskar, Senegal, Emiraty Arabskie, Chiny, Kazachstan, Uzbekistan, Wenezuela, Brazylia. Tak więc wszystkie kontynenty, dziesiątki krajów i tysiące ludzi dowiaduje się, że warto być Polakiem. Ci młodzi w globalnej wiosce, jaką jest współczesny świat, tworzą biało – czerwone porozumienie na rzecz Ojczyzny Przodków, bo łączy ich Polska. Żyją w innych warunkach i inaczej pojmują patriotyzm, ale inaczej nie znaczy gorzej. Chcą budować poczucie dumy w sobie z faktu, że mają polskie korzenie. Chcą być ambasadorami tej dumy w miejscu zamieszkania. Konkurs „Być Polakiem” pomaga im lepiej poznać i lepiej zrozumieć Polskę i stąd ten tłumny w nim udział.
Kochać Ojczyznę; Troszczyć się o Jej los – cieszyć osiągnięciami, martwić niepowodzeniami - twierdzi Aleksandra Podhorodecka juror Konkursu i to najlepiej chyba tłumaczy kontekst polonijnych rozmów na XXXIV Forum Ekonomicznym w Karpaczu, które przecież takim zagadnieniom jest poświęcone.
Redakcja tekstu: Polonijna Agencja Informacyjna
Zdjęcia: Stowarzyszenie "Wspólnota Polska"
