WIeloletnich patynerów polonijnych i przyjaciół wita się w Domu Polonii w Warszawie szczególnie ciepło. A tak właśnie jest w przypadku Polskiej Szkoły im. św. Królowej Jadwigi w Tbilisi, której Dyrektor Nukri Gabunia odwiedzilą Stowarzyszenie "Wspólnota Polska" (SWP) spotykając się z Przewodniczącym Zarządu Krajowego Tomaszem Różniakiem.
Edukacja polonijna jest szczególnie ważnym obszarem wsparcia SWP, bardzo nam zależy, aby wiedza o polskiej historii, kulturze oraz tradycji pozostałą żywa i interesująca, toteż nie zabrakło tematów do omówienia, począwszy od bieżącego utrzymania placówki, przez programy nauczania, aktywność pozaszkolną ponad 100 podopiecznych uczęszczających do Królowej Jadwigi trzy razy w tygodniu, aż do wakacyjnego wypoczynku, który należałoby planować ze stosownym wyprzedzeniem.
Społeczna formułą szkoły działającej od 1998 roku w kierunku promocji i utrzymania polskości, polskiej mowy, tradycji i kultury jest ambitnym wyzwaniem w każdym aspekcie i doskonale zdajemy sobie sprawę, że winna uzyskać stosowne wsparcie z ojczyzny. Jedną z bolączek, ze względu na dużą odległość od Polski, jest dostęp do materiałów dydaktycznych. Na szczęście szkołę wspiera ambasada RP i Wspólnota Polska. Dzięki temu dzieci mają dostęp do materiałów niezbędnych do nauki, ale jak wiadomo tego nigdy dosyć. Im więcej tym atrakcyjniejsza formuła edukacji i możliwość gromadzenia zbiorów bibliotecznych. Wsparciem jest oczywiście Internet, nowe media, zasoby online. Nic jednak nie zastąpi trzymanej w ręku polskiej książki - taka to magia słowa drukowanego.
Powinniśmy pamiętać, że osiedlenia Polaków na tamtym obszarze mają wieloletnią historię. Pierwsi - w znacznej liczbie - pojawili się na Kaukazie w XIX w. Szczególnie duża fala deportacji na Kaukaz miała miejsce po powstaniu styczniowym. Polscy zesłańcy znaleźli w Gruzji bezpieczną przystań i zostali życzliwie przyjęci przez mieszkańców Gruzji. Wielu z nich przyczyniło się do rozwoju tego kraju i wniosło znaczący wkład do jego kultury i nauki. Aktualnie według oficjalnych szacunków w Gruzji mieszka ok. 5 tysięcy osób o polskich korzeniach, z czego znaczna część właśnie w Tbilisi.
Zanim oddamy głos Dyrektor szkoły dodamy, że o atrakcyjności i poziomie nauczania w tej placówce świadczy fakt, że uczęszczają tam nie tylko Polacy z pochodzenia, ale rónież Gruzini interesujący się językiem polskim. Często są to całe rodziny, w których rodzice i dziadkowie również uczą się języka polskiego, by móc wspierać swoje dzieci i wnuki. To najlepsza promocja polskości w tym odległym kraju. Tym bardziej, że szkoła daje uczniom podstawy do kontynuowania edukacji w Polsce. Wielu z nich wyjeżdża na studia, korzystając z dostępnych stypendiów i miejsc na polskich uczelniach. Pierwszy rok to zazwyczaj studia zerowe, które pozwalają im przygotować się językowo i merytorycznie. Dzięki znajomości języka polskiego uczniowie dobrze sobie radzą w nowym środowisku. Dla młodych ludzi z Tbilisi to ogromna szansa na rozwój i realizację marzeń.
Polska Szkoła im. św. Królowej Jadwigi w Tbilisi zajmuje się edukacją- nauką, popularyzacją historii, kultury i języka polskiego. Została założona w 1998 roku z inicjatywy Małgorzaty Pawlak. Wóczas to udało się znaleźć jeden pokój, w którym rozpoczęto działalność. Informacje o szkole zaczęły się szybko rozprzestrzeniać, głównie dzięki wywiadowi w telewizji gruzińskiej, który pozwolił dotrzeć do Polaków w Tbilisi.
Początki były bardzo trudne. Jak wspominałą Dyrektor Nukri Gabunia w jednym z wywiadów "To był rok zaraz po rozpadzie Związku Radzieckiego. Nie było prądu, wszystkiego brakowało, w salach było zimno. A mimo to ludzie przychodzili. Przychodzili z wnukami, dziećmi, nawet dziadkowie brali udział w zajęciach. Zajęcia odbywały się przy świeczkach, co dziś wydaje się wręcz niewyobrażalne. Mimo tych warunków wszyscy byli bardzo zmotywowani. Dla wielu z nich była to pierwsza okazja, by odkryć swoje polskie korzenie i poczuć się częścią polskiej wspólnoty. Później udało się wynająć cztery pomieszczenia w innym budynku przy wsparciu Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”, która finansowała wynajem. Obecnie szkoła ma nową lokalizację z lepszymi warunkami, które pozwalają na organizację zajęć w większym komforcie. Obecnie mamy około 100 uczniów. Zajęcia odbywają się w soboty, niedziele i środy. Młodsze dzieci przychodzą raz w tygodniu, a starsze dwa razy. Nasza oferta edukacyjna jest dostosowana zarówno dla dzieci, jak i dla dorosłych.."
Wychowujemy dzieci polskiego pochodzenia według Polskich tradycji, obecnie uczy się tutaj około 180 dzieci. Działalność nasza jest bardzo zróżnicowana, oprócz tradycyjnych lekcji, nauki języka, dzieci mogą także rozwijać się artystycznie. Przy szkole istnieje zespół taneczny i chór „Orlęta”, który wielokrotnie brał udział w festiwalu pieśni i tańca w Tbilisi- w 2008 roku zajął pierwsze miejsce. Występował też na festiwalu pieśni i tańca w Erewaniu.
Dzieci należą również do zespołu artystycznego „Melpomena”- wystawiają spektakle w języku polskim o kulturze i historii polski np. o życiu F. Chopina, A. Mickiewicza. Co roku też występują w tradycyjnych polskich jasełkach.
Odnosimy też sukcesy poza Gruzją od 2007 roku bierzemy udział w konkursie recytatorskim im. Adama Mickiewicza dla Polaków z zagranicy w Białymstoku. W 2008 roku przedstawiciele naszej szkoły zajęli drugie miejsce, a w 2009 roku pierwsze. Pamiętam - wspomina Dyrektor - jak podczas jednego z naszych występów w Polsce ktoś z widowni powiedział, że to właśnie od naszych dzieci można uczyć się patriotyzmu. Polacy w Polsce byli wzruszeni widokiem dzieci śpiewających polskie pieśni patriotyczne z tak dużym zaangażowaniem. To są momenty, które pokazują, jak ważna jest nasza praca i jakie wartości przekazujemy młodszym pokoleniom.
Organizujemy wystawy prac artystycznych dzieci, akcje charytatywne, bierzemy udział w uroczystościach patriotycznych organizowanych w Tbilisi. Regularnie uczestniczymy w obchodach pod pomnikiem Lecha Kaczyńskiego, gdzie dzieci śpiewają patriotyczne pieśni, a delegacje składają kwiaty i zapalają znicze. To dla uczniów wyjątkowa lekcja historii i patriotyzmu.
Dla przypomnienia dodamy, że Prezydent Kaczyński protestując przeciw agresji Rosji na Gruzję w 2008 roku wygłosił podczas wiecu na placu przed gruzińskim parlamentem, w towarzystwie Prezydentów Gruzji, Ukrainy, Litwy i Estonii oraz premiera Łotwy, pamiętne słowa "Jesteśmy tutaj po to, żeby wyrazić całkowitą solidarność. [...] I my też świetnie wiemy, że dziś Gruzja, jutro Ukraina, pojutrze Państwa Bałtyckie, a później może i czas na mój kraj, na Polskę!" W ten sposób polski przywódca apelował o reakcję świata i jedność wobec rosyjskiego imperializmu.
Wracając jednak do szkolnego życia. Podczas wakacji uczniowie mogą odpoczywać na koloniach letnich nad Morzem Czarnym, podczas których dzieci uczą się języka polskiego i poznają historię i kulturę polską, oraz szukają polskich śladów w Gruzji. Uczniowie wyjeżdżają też na kolonie letnie organizowane przez „Wspólnotę Polską” w Polsce.
W 2010 roku w ramach projektu „Pamiętamy naszych przodków” dzieci z polskiej szkoły wraz z wolontariuszami i Ambasadą RP uporządkowały kilkadziesiąt polskich mogił na starym cmentarzu Kukia w Tbilisi. Projekt ten powstał z myślą o uczczeniu i zachowaniu pamięci Polaków, którzy zostali tu pochowani. Inicjatywa ma na celu odnalezienie i uporządkowanie zapomnianych mogił Polaków, którzy przybyli do Gruzji jeszcze w XIX wieku. W ramach projektu uczniowie pod opieką nauczycieli nie tylko porządkują groby, ale także je dokumentują. Stworzyliśmy katalog polskich grobów na cmentarzu Kukia. Uczestnicy projektu uczą się, jak dbać o miejsca pamięci, a także poznają historie tych, którzy zostali pochowani na tym cmentarzu. Projekt angażuje młodzież w praktyczne działania, ucząc szacunku dla przeszłości i odpowiedzialności za dziedzictwo historyczne. Działania te są również okazją do współpracy z ambasadą RP, która wspiera inicjatywę, dostarczając znicze i pomagając w organizacji wydarzeń upamiętniających.
Przy szkole wydawany jest kwartalnik "Kaukaska Polonia", w którym zamieszczane są informacje na temat współczesnej Polski, a także o znanych Polakach oraz Gruzinach, związanych z naszym krajem.
Polska Szkoła im. Świętej Królowej Jadwigi w Tbilisi
პოლონური სკოლა ქ. დედოფალი ჯადვიგა თბილისში
GRUZJA, TBILISI, 0105 , ul. Kikodze 8 Tbilisi, Phone/Fax: + (995 32) 2 92 09 13
E-mail: dia.alieno@gmail.com / Diana Bazykian
Dyrektor: Nukri Gabunia tel. kom. (+ 995) 577 401 130;
