Sesja kończąca Zjazd
Miejsce: Światowe Centrum Polonii - Dom Polonii w Pułtusku, ul. Szkolna 11, 06-100 Pułtusk

Sesja transmitowana była na żywo w mediach społecznościowych
profile FB Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" i Polonijunej Agencji Informacyjnej
REALIZACJA: POLONIJNA AGENCJA INFORMACYJNA

Podsumowując VI Zjazd Polonii i Polaków z Zagranicy Prezes Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" Dariusz Piotr Bonisławski przedstawił jego skalę i efekty wyrażające się we wnioskach i rekomendacjach wypracowanych przez uczestników.

W Zjeździe, niezależnie od zmieniających się gości, ekspertów i panelistów wzięło udział 330 delegatów z zagranicy, reprezentujących 46 krajów.

Najliczniej reprezentowana była Polonia ze Stanów Zjednoczonych (36), Niemiec (35), Wielkiej Brytanii (33) oraz Polacy z Litwy (31)

Warto wspomnieć także o nielicznych, jednoosobowych i szczególnie ciepło witanych delegacjach z krajów niekiedy odległych i niezbyt często reprezentowanych na polonijnych spotkaniach: Armenia, Chile, Estonia, Finlandia, Kuba, Kenia, Peru, Serbia, Senegal, Słowacja, Uzbekistan.

Organizatorzy uzyskali Zgodę Marszałek Sejmu Elżbiety Witek na wykorzystanie budynków parlamentu na potrzeby Zjazdu. Fakt ten, a w szczególności realizacja uroczystości inauguracji w Sali Obrad Plenarnych Sejmu RP dowodzi siły więzów łączących Polonię z ojczyzną, a także troski, jaką władze Rzeczypospolitej otaczają całą narodową wspólnotę, także tę jej część, której przypadło wieść życie poza granicami ojczyzny. Przekonanie to umacniają kolejne spotkania uczestników Zjazdu - przede wszystkim spotkanie z Parą Prezydencką,a także wizyta w Kancelarii Prezesa rady Ministrów.

VI Światowy Zjazd Polonii i Polaków z Zagranicy obradował w cieniu toczącej się na Ukrainie wojny, zatem w odróżnieniu od poprzednich zjazdów pojawił się w obradach i rozmowach delegatów nowy wątek – sytuacja międzynarodowa, położenie Polski a także jej rozwój i bezpieczeństwo.

Merytoryczne obrady toczyły się w czterech blokach tematycznych: Organizacje polskie za granicą, Kultura, oświata, duszpasterstwo – gwarantem polskiej tożsamości, Młodzież polonijna – zaangażowanie i patriotyzm, Sport, turystyka, przedsiębiorczość.

I Blok tematyczny: Organizacje polskie za granicą

Sukcesy i wyzwania polskich mniejszości narodowych

• Przedstawiciele organizacji polskich z Czech, Rumunii przedstawili sytuacje prawną mniejszości, systemy wyborów do samorządów
• Krytyka władz na Litwie zmierzających do likwidacji polskiego szkolnictwa.

Samorządność Polonii – status i sytuacja struktur polonijnych

• Problem braku dostępu młodych do zarządzania organizacjami
• Problem zabezpieczania dziedzictwa materialnego i kulturowego Polonii przed utratą (zbiory, archiwalia, nieruchomości itd.)
• Zamieranie działalności organizacji po epidemii

Znaczenie wspólnoty mediów polonijnych

Uczestnicy panelu omówili najważniejsze kwestie dotyczące mediów polonijnych i stwierdzili potrzebę rozwiązań w następujących dziedzinach:

• Media są spoiwem dla społeczności polskich poza granicami Kraju. Należy podkreślić znaczenie wspólnoty medialnej w ramach konsolidacji wszystkich mediów polonijnych na świecie.
• Wyrażono konieczność organizowania zjazdów, warsztatów i szkoleń w celu wymiany doświadczeń i podnoszenia kwalifikacji zawodowych redakcji mediów polonijnych.
• Działalność mediów polonijnych stanowi kronikę aktywności dla przyszłych pokoleń co oznacza konieczność archiwizacji i digitalizacji materiałów wydanych przez media polonijne.
• Istnieje potrzeba aktywizacji i szkoleń dla kolejnych pokoleń młodych dziennikarzy.
• Należy znaleźć wspólną płaszczyznę współpracy w celu zniwelowania podziału mediów na wschód i zachód.
• Wsparcie finansowe ze strony rządu polskiego jest niezbędne w celu utrzymania i rozwoju wysokiego poziomu działalności mediów polonijnych.

II Blok tematyczny: Kultura, oświata, duszpasterstwo – gwarantem polskiej tożsamości

Polonijna kultura - fundament ducha i tożsamości narodowej

• Wniosek o wypracowanie nowoczesnych form promocji i przekazywania polskiej kultury – dotychczasowe formysa przestarzałe i nie trafiają do młodzieży
• Postulat zwiększenie dotacji na kulturę
• Przywrócenie finansowania przedsięwzięc kulturalnych na Ukrainie

Rola oświaty polskiej w ruchu polonijnym

• Racjonalizacja terminów przyznawania i przekazywania dotacji
• Postulat zróżnicowania formularzy wniosków dotacyjnych z uwzględnieniem warunków funkcjonowania oświaty polskiej w poszczególnych krajach.
• Zwiększenie dotacji na letni wypoczynek z uwzględnieniem zajęć z języka i historii Polski

Misja duszpasterstwa w umacnianiu wspólnoty polonijnej

• Omówiono działalność duszpasterska w Kazachstanie, Wielkiej Brytanii Brazylii.
• Zwrócono uwagę na szczególnie istotna rolę wiary w podtrzymywaniu tożsamości Polaków na Wschodzie – kwestia języka w kościele i związane z tym napięcia.

III Blok tematyczny: Młodzież polonijna – zaangażowanie i patriotyzm

Tożsamość narodowa młodzieży polonijnej - tradycyjnie i nowocześnie

• W trakcie dyskusji zwrócono uwagę na konieczność zwiększenia środków na pobyty jezykowe, ze szczególnym uwzględnieniem osób nie mówiących w języku polskim
• Wnioskowano o zorganizowanie tygodniowych intensywnych kursów wiedzy i umiejętności dyplomatycznych dla młodzieży polonijnej (może staże w MSZ organizowane przez SWP-? AG)
• Postulat poważnego dofinansowywania przedszkoli

Rola młodzieży polonijnej w promowaniu polskości i więzi z ojczyzną.

• Organizowanie wymian międzynarodowych
• Promocja roli Polaków w historii lokalnej
• Aktywizacja młodzieży
• Szkoły liderów
• Kluby polonijne na wyzszych uczelniach
• Rada młodych dyrektorów
• Budowanie swiadomości rodziców – kształtowanie tożsamości i aktywności dzieci
• Budowanie lobby politycznego
• Budowanie sieci wspierających

IV Blok tematyczny: Sport, turystyka, przedsiębiorczość

Z polonijną turystyką bliżej Polski

• Zwiekszenie oferty dotyczącej zwiedzania i poznawania Polski – podczas pobytów biznesowych, leczniczych, sanatoryjnych – mniejsze i wieksze pakiety dostosowane do czasu i zainteresowań ewentualnych odbiorców.
• Objęcie oferta turystyczną zołnierzy amerykańskich stacjonujących w Polsce, a także ich rodzin.
• Ponieważ w budżecie centralnym brak środków na właściwe promowanie polski w mediach zagranicznych delegaci wnioskuja o właczenie w działalnośc promocyjną regionalnych ośrodków samorządowych, organizacji turystycznych
• Wnioskowano o organizowanie młodziezowych pobytów w Wilnie – ten przykłąd ma uczyć patriotyzmu i organizacji.
• Panel powinien być kontynuowany na platfornie internetowej i działać permanentnie
• Zwiększenie dotacji państwowej na polonijny sport i turystykę realizowane w różnorodnych formach
• Przy okazji zgłoszono postulat stworzenia dostępnego dla Polonii i Polaków z Zagranicy panelu internetowego, za pośrednictwem którego będzie można skądac wnioski i zażalenia do administracji państwowej o rządu.

Przyszłość sportu polonijnego

• Intensywniejsza promocja sportu wśród młodzieży polonijnej
• Zbyt późno przyznawane są dotacje na imprezy sportowe
• Postulat szerszego angażowania w sport polonijny przedsiębiorców
  WNIOSKI
• Zwiększenie środków finansowych – bezpośrednie podmiotowe finansowanie przez budżet klubów sportowych z ominięciem fundacji i stowarzyszeń
• Wniosek o wydawanie młodzieży zaświadczeń o udziale w zawodach sportowych (na potrzeby CV)

REZOLUCJE SEJMU POLONIJNEGO

1. Postulujemy, aby 20 milionów Polaków mieszkających poza granicami Polski, czyli 1/3 polskiego Narodu, znalazło właściwe miejsce w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
2. Postulujemy również, aby Kodeks wyborczy dawał nam szansę na pełnoprawny udział w wyborach do władz Rzeczypospolitej Polskiej
3. W szczególności postulujemy:
   i. - Przywrócenia wyborów korespondencyjnych za granicą, jako formuły najważniejszej dla Polonii, która korzystała dotychczas z tej możliwości w ponad 95%.
   ii. - Stworzenia w Polsce specjalnego okręgu wyborczego dla Polonii i Polaków zza granicy, w którym moglibyśmy wybierać przedstawicieli różnych partii politycznych nas reprezentujących.
4. Apelujemy, aby wszelkie decyzje dotyczące Polonii i Polaków za granicą zapadały ponad wszelkimi podziałami.
5. Przyszłością Polonii jest młodzież, toteż apelujemy do Rady Polonii Świata, aby wspólnie ze Stowarzyszeniem „Wspólnota Polska” i polskimi władzami w przyszłym roku zorganizować Światowy Zjazd Młodzieży Polonijnej. Apelujemy do organizacji polonijnych na całym świecie oraz organizacji i instytucji w Polsce o udzielenie tej inicjatywie wszelkiego wsparcia.
6. Apelujemy jednocześnie o zwiększenie środków przeznaczanych na przyjazdy dzieci i młodzieży polonijnej do Polski.
7. Podczas II wojny światowej Polska i naród Polski były ofiarami hitlerowskich Niemiec. Uczestnicy Zjazdu pragną wyrazić ubolewanie z racji braku do tej pory rozwiązań w sprawie poniesionych wtedy strat. Jest najwyższy czas, aby sprawiedliwość w tym zakresie została osiągnięta.

Pułtusk – 1 lipca 2023 roku

Agresja Rosji prowadzona przy wsparciu Białorusi uniemożliwiła udział delegatów organizacji polskich z tych krajów.

VI Zjazd Polonii i Polaków z Zagranicy solidaryzuje się z Rodakami mieszkającymi w Federacji Rosyjskiej i w Republice Białorusi.

Uczestnicy Zjazdu wyrażają stanowczy protest przeciwko prześladowaniom polskich działaczy społeczno-kulturalnych w Białorusi, a w szczególności przeciwko skazaniu i uwięzieniu Andrzeja Poczobuta.

Wyrażamy głęboki niepokój sytuacją środowisk polskich w autorytarnej Rosji.

Jesteśmy przekonani, że Polacy w Federacji Rosyjskiej i w Republice Białorusi przetrwają ten trudny okres i przechowają polską tożsamość dla kolejnych pokoleń.

Zdjęcia: Agata Pawłowska © Polonijna Agencja Informacyjna SWP

Piknik w Domu Polonii w Pułtusku
Miejsce: Światowe Centrum Polonii - Dom Polonii w Pułtusku, ul. Szkolna 11, 06-100 Pułtusk

Zdjęcia: Agata Pawłowska © Polonijna Agencja Informacyjna SWP