Nagroda imienia Grażyny Langowskiej

Upamiętnienie Grażyny Langowskiej

Z inicjatywy Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” została ustanowiona Nagroda im. Grażyny Langowskiej. 25 października 2021 r. w Warmińsko-Mazurskim Urzędzie Wojewódzkim w Olsztynie odbyła się uroczystość jej wręczenia oraz odsłonięcie tablicy poświęconej pamięci wybitnej nauczycielki i kuratora oświaty, działaczki NSZZ Solidarność i posłanki na Sejm RP.

Helena Kremarska wspominając mamę stwierdziłą, że "nie bardzo lubiła być na świeczniku, ale myślę, że ta inicjatywa jest bardzo ważna i wzruszająca dla mnie. Mama była skromna, ale potrafiła wpłynąć na swoich wychowanków przez to, jaką osobą była. Swoją postawą dawała im przykład"

Wicepremier Jarosław Kaczyński wspominając postać Grażyny Langowskiej powiedział m.in. "Była działaczką opozycji, działaczką Solidarności, była więźniem politycznym, posłanką, działaczką Porozumienia Centrum, ale przede wszystkim osobą o bardzo sprecyzowanych poglądach i silnym charakterze."

Premier Mateusz Morawiecki zaś: "Cicha bohaterka Solidarności. Jak rozmawiałem z osobami, które ją znały, to zawsze mówiły o jej konsekwencji, o jej wierze w Polskę, o jej ogromnym zaangażowaniu. Uczyła języka polskiego, a to właśnie w języku polskim były zakotwiczone nasze wartości i nasza wola trwania w bardzo trudnych czasach."

Na uroczystości obecni byli także: Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii Olga Semeniuk, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji i Nauki Dariusz Piontkowski, senator Małgorzata Kopiczko i Bogusława Orzechowska, Leonard Krasulski, Zbigniew Babalski, Robert Gontarz, Adam Ołdakowski, Wojciech Kossakowski, Jerzy Małecki i Prezes Zarządu Okręgowego PiS w Olsztynie Jerzy Szmit, Prezes Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” Dariusz Piotr Bonisławski, Prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Karol Nawrocki, Dyrektor Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej prof. Jan Żaryn, członek Zarządu Krajowego Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" Sebastian Jaworowski oraz reprezentant światowej Polonii Prezydent Europejskiej Unii Wspólnot Polonijnych Tadeusz Adam Pilat .

Nagroda im. Grażyny Langowskiej

Nagroda im. Grażyny Langowskiej - związanej z Olsztynem działaczki opozycji antykomunistycznej, związkowca NSZZ "Solidarność", posłanki na Sejm RP, nauczycielki i kuratora oświaty - została ustanowiona z inicjatywy Stowarzyszenia "Wspólnota Polska". Ma trzech fundatorów i jest przyznawana w trzech kategoriach.

Stowarzyszenie "Wspólnota Polska"

przyznaje nagrodę nauczycielom, wychowawcom i instytucjom polonijnym.

Instytut Dziedzictwa Myśli Narodowej
im. Romana Dmowskiego i Ignacego Jana Paderewskiego

nagradza za zaangażowanie patriotyczne nauczycieli, wychowawców oraz instytucje działające w tzw. epoce Solidarności (1980-1990). Nagroda w tej kategorii jest nadawana również pośmiertnie.

Instytut Pamięci Narodowej

wybiera laureatów spośród nauczycieli, wychowawców oraz instytucji w kraju, wychowujących młodzież w duchu patriotycznym.

Grażyna Mirosława Langowska

Grażyna Mirosława Langowska z d. Szymańska, urodziła się 14 października 1946 roku w Rzeszotarach - Chwałach koło Sierpca, zmarła 2 listopada 2009 roku w Olsztynie. W1970 roku ukończyła filologię polską na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Była nauczycielką języka polskiego w olsztyńskich szkołach. We wrześniu 1980 roku była współorganizatorką „Solidarności” w województwie olsztyńskim. Została wybrana do Prezydium Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego NSZZ „Solidarność” w Olsztynie, była również przewodniczącą Regionalnej Sekcji Oświaty i Wychowania, a także w czerwcu i wrześniu 1981 roku uczestniczyła w I Walnym Zgromadzeniu Delegatów Regionu Warmińsko-Mazurskiego. Ze względu na uzyskany wysoki wynik w głosowaniu została wybrana do Prezydium Zarządu Regionu, w którym pełniła funkcję rzecznika prasowego. Została również delegatem na I Krajowy Zjazd Delegatów w Gdańsku. W czerwcu 1981 roku uczestniczyła jako przedstawiciel Związku w Kongresie Światowej Konfederacji Pracy w Brukseli.

13 grudnia 1981 roku na terenie Olsztyńskich Zakładów Opon Samochodowych „Stomil”, opracowała tekst dwóch odezw, które następnie były kolportowane w regionie. W wyniku śledztwa prowadzonego przez Wojskową Prokuraturę Garnizonową w Olsztynie była wielokrotnie zatrzymywana i przesłuchiwana, a od 26 grudnia 1981 roku tymczasowo aresztowana i osadzona początkowo w areszcie KWMO w Olsztynie, a następnie w Areszcie Śledczym w Ostródzie. Represje, a przede wszystkim rozstanie z czteroletnią córką Heleną spowodowały znaczne pogorszenie stanu zdrowia i przeniesienie do szpitala w Olsztynie. 23 stycznia 1982 roku ponownie została osadzona w Areszcie Śledczym w Ostródzie.

3 lutego 1982 roku została skazana wyrokiem Wojskowego Sądu Garnizonowego w Olsztynie na 1,5 roku więzienia. 16 marca 1982 roku Izba Wojskowa Sądu Najwyższego uchyliła wyrok i przekazała do ponownego rozpatrzenia właściwemu sądowi powszechnemu. Postanowieniem Sądu Wojewódzkiego w Olsztynie z 7 maja 1982 roku uchylono tymczasowe aresztowanie i ustanowiono dozór Milicji Obywatelskiej. Została zwolniona z pracy.

Pogorszenie stanu zdrowia wymagało ponownego pobytu w szpitalu. 3 czerwca 1982 roku wyrokiem Sądu Rejonowego w Olsztynie została skazana na 9 miesięcy więzienia. Wyrokiem Sądu Wojewódzkiego w Olsztynie z 27 października 1982 roku kara 9 miesięcy więzienia została zawieszona na okres 3 lat. Na mocy ustawy o amnestii z 21 lipca 1983 roku kara została darowana. Wyrokiem Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Olsztynie z 26 sierpnia 1982 roku została przywrócona do pracy w Zespole Szkół Samochodowych w Olsztynie.

Była kolporterką prasy podziemnej, m.in. "Rezonansu", "Woli”, "Tygodnika Mazowsze”, uczestniczką nieformalnych spotkań działaczy opozycji, obserwatorką procesów działaczy podziemia oraz przedstawicielką Komitetu Helsińskiego w regionie. Od 1988 roku uczestniczyła w reaktywowaniu struktur związkowych. Od 25 do 28 sierpnia 1988 roku była uczestniczką Międzynarodowej Konferencji Praw Człowieka w parafii pw. św. Maksymiliana Kolbego w Krakowie-Mistrzejowicach.

W latach 1980-1982 była rozpracowywana przez Wydział III KW MO SB w Olsztynie w ramach Sprawy Obiektowej kryp¬onim „Krąg”, Sprawy Operacyjnego Rozpracowania kryptonim „Dublerzy”; przez Wydział III WUSW w Olsztynie w ramach Sprawy Operacyjnego Rozpracowania kryptonim "Belgijka".

W latach 1989-1991 była posłanką RP z listy Komitetu Obywatel skie go „Solidarność”, uczestniczyła w pracach Komisji Edukacji, Nauki i Postę pu Technicznego. W l tach 1990-1996 objęła stanowisko wojewódzkiego kurat ra oświaty, została odwołana przez ministra Jerzego Wiatra. W l tach 1991-1997 była działaczem Prozumienia Centrum, następnie Porozumienia Polskich Chrześcijańskich Demokratów. W latach 1997-2001 była posłanką RP z listy Akcji Wyborczej Solidarność, działała w Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Kultury i Środków Przekazu.

Odznaczona medalem Pro Ecclesia et Pont fice (1994). Odznaczona pośmiertnie Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2009) oraz Krzyżem Wolności i Solidarności (2010).

Projekt finansowany ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w ramach konkursu Polonia i Polacy za Granicą 2023

Publikacja wyraża jedynie poglądy autora/ów i nie może być utożsamiana z oficjalnym stanowiskiem Kancelarii Prezesa Rady Ministrów