Tereny, które w końcu XVIII w. wchodziły w skład Rzeczpospolitej, na początku XX w. zamieszkiwała ludność w dużym stopniu o odrębnej niż polska świadomości narodowej. Dotyczyło to m.in. Ukraińców, Białorusinów i Litwinów.
U zarania niepodległości Polski zaistniały dwie koncepcje dotyczące polityki wschodniej. Pierwszą z nich stanowił program Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego. Zakładał on odepchnięcie Rosji poza historyczne granice Rzeczpospolitej i umożliwienie wyboru politycznego bytu Ukrainie, Białorusi i Litwie. Idea ta miała być rozszerzona na federację z Łotwą i Estonią. To w konsekwencji winno odgrodzić niepodległą Rzeczpospolitą od Rosji przyjaznymi sobie państwami. Odmienną koncepcję głosił Roman Dmowski, zakładający pełną polonizację ludności niepolskiej na tym terenie