Polacy w walce o wolność

Objęcie Pomorza

Powstanie wielkopolskie nie objęło Pomorza, choć i tam czyniono doń przygotowania. Naczelna Rada Ludowa uważała, że ze względu na stosunkowo dużą liczbę mieszkających tam Niemców akcja zbrojna nie miała szans powodzenia. Mimo to doszło do lokalnych wystąpień m.in. w Borach Tucholskich. Kierowała nimi Organizacja Wojskowa Pomorza. Miały one głównie charakter propagandowy.

Na mocy traktatu wersalskiego część Pomorza (bez Gdańska) przyznano Polsce. W styczniu i lutym 1920 r. Wojsko Polskie objęło ten obszar. 10 lutego w Pucku miała miejsce uroczystość "zaślubin z morzem".

Traktat wersalski nie zamkn ął sprawy granicy polsko-niemieckiej. Polsce oddano jedynie Wielkopolskę i Pomorze. Zarządzono plebiscyty na Śląsku i Mazurach, które miały zadecydować o przynależności państwowej tych regionów.

Traktat rozstrzygnął niekorzystnie dla Polski sprawę Gdańska, ograniczając w znaczący sposób swobodę dostępu Rzeczpospolitej do morza. Utworzono z Gdańska i okolic wolne miasto pod zwierzchnictwem Ligi Narodów. Nawet samego portu nie oddano Polakom w bezpośredni zarząd.

Plebiscyty powyższe, dzięki jawnemu faworyzowaniu Niemców przez Anglików i Włochów wypadły dla Polski niekorzystnie. Na Warmii i Mazurach uzyskano tylko powiat działdowski oraz kilka wsi na prawym brzegu Wisły między Kwidzyniem a rzeką Nogat.

O przyszłości Śląska ostatecznie zadecydował zbrojny zryw mieszkających tam Polaków.




Symboliczne przyłączenie Pomorza do Polski przez gen. Hallera




Odznaka 14 Dywizji Piechoty



Odznaka 1 Pułku Strzelców Wielkopolskich (55 pp)



Odznaka 1 Pułku Ułanów Wielkopolskich (15 puł)