W Wilnie, w Domu Kultury Polskiej trwa XI edycja Dni Kultury Polskiej, wydarzenia, które ze względu na poziom artystyczny na stałe wpisało się w pejzaż kulturalny tego pięknego miasta, tak bardzo związanego z polskimi losami. W programie dedykowanym zarówno dorosłym jak i dzieciom znajdują się koncerty, spektakle, pokazy filmowe, spotkania z twórcami. Jest to jedna z największych i najbardziej różnorodnych prezentacji polskiej kultury na Litwie oraz najbardziej oczekiwane i oblegane wydarzenie wśród (litewskich) Polaków - twierdzi Bożena Mieżonis, koordynatorka projektów kulturalnych w DKP dodając Nasz festiwal wyróżnia poziom i uniwersalność. Celem jest zaprezentowanie współczesnej polskiej kultury w szerokim znaczeniu, a wydarzenia są skierowane do osób dorosłych, dzieci i całych rodzin .
Dni Kultury Polskiej zainaugurował koncert muzyki polskiej XX wieku w wykonaniu orkiestry kameralnej „Sinfonietta Cracovia” pod batutą Radosława Labahua. Na widowni zasiedli m.in. Andrzej Dudziński - I Radca, Chargé d'affaires RP Ambasady w Wilnie, który odczytał list od minister Henryki Mościckiej-Dendys, Podsekretarz Stanu Ministerstwa Spraw Zagranicznych, Przewodniczący Rady Krajowej, Prezes Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" Dariusz Piotr Bonisławski, Przewodniczący Zarządu Krajowego SWP Tomasz Różniak i Dyrektor Domu Kultury Polskiej w w Wilnie Artur Lutkowski.
W trakcie występu zaprezentowane zostały m.in. utwory Wojciecha Kilara z filmu „Pan Tadeusz” i Henryka Mikołaja Góreckiego oraz autorskie kompozycje występującego tego wieczoru pianisty Aleksandra Dębicza. Dodać należy, że orkiestra, która zdobyła międzynarodowe uznanie, reprezentuje Polskę na światowych scenach, prezentując muzykę Kilara w prestiżowych salach koncertowych, m.in. w Nowym Jorku. W Wilnie wystąpiła po raz pierwszy.
Fot. zw.lt/Rafał Marcinkiewicz
W obszarze muzyki w programie festiwalu znajduje się również koncert jazzowy "Back to the Trees – Znajdź swoją pieśń" Anny Michałowskiej, będący intymną podróżą muzyczną, inspirowaną naturą i kobiecością, gdzie jazz i new soul tworzą atmosferę autentycznych emocji. Projekt muzyczny zachęca do odkrycia własnych korzeni i odnalezienia siebie poprzez refleksję nad swoją przeszłością i przyszłością. Współtowarzyszący jej artyści jazzowi, w tym Aga Derlak i Michał Iwanek, dodają występowi wyjątkowego charakteru, łącząc improwizację z nowoczesnymi brzmieniami.
W ofercie teatralnej Kujawsko-Pomorski Teatr Muzyczny z Torunia zaprezentuje spektakl "Excentrycy" w reżyserii Jakuba Przebindowskiego, przenoszący widzów w czasy lat 50., opowiadając o swingowym muzyku powracającym do powojennej Polski. Bohater, zainspirowany zachodnimi doświadczeniami, pragnie założyć w Polsce zespół swingowy, wprowadzając na lokalną scenę odrobinę amerykańskiego ducha i wolności. Wraz z kolegami i tajemniczą kobietą Modestą podejmuje wyzwanie przywrócenia swingowego życia, a jego działania stają się symbolem tęsknoty za radością, beztroską i wolnością. Widowisko wypełnione jest jazzem, swingiem i barwną atmosferą wczesnego PRL-u.
Dla najmłodszego pokolenia Wrocławski Teatr Lalek zaprezentuje spektakl "Skarpety i Papiloty", poruszający ważne, współczesne tematy — jak podział obowiązków i rodzinne relacje — w sposób przystępny i zabawny. Historia skupia się na rodzinie lisków, gdzie Mama postanawia wrócić do pracy, co wprowadza duże zmiany w codziennym życiu domowników. To nowe wyzwanie wymaga od wszystkich członków rodziny dostosowania się do nowych obowiązków i nauczenia się współpracy. Spektakl pokazuje dzieciom, że życie rodzinne opiera się na wzajemnym wsparciu i współdziałaniu, a każdy, nawet najmłodszy członek rodziny, może przyczynić się do wspólnego dobra.
W trakcie festiwalu odbędzie się także pokaz pięciu polskich filmów.
Rodziny z dziećmi organizatorzy zapraszają na film „Film dla kosmitów” w reżyserii Piotra Stasika. Jest to ciepła historia o chłopcu spędzającym wakacje z dala od technologii, ucząca wartości przyjaźni i analogowego dzieciństwa. Pokaz ten skierowany jest do widzów od dziewiątego roku życia. Starsza młodzież, w wieku od 13 lat, będzie mogła z kolei obejrzeć polski film postapokaliptyczny „W nich cała nadzieja” — wyjątkową produkcję o przyszłości świata i zagrożeniach płynących z rozwoju technologii i sztucznej inteligencji. Pokaz ten, skierowany do uczniów klas 8–12, jest również okazją do refleksji nad globalnymi wyzwaniami, które mogą dotyczyć ich przyszłości.
Dla dorosłej widowni przygotowano „Śubuk” — dramat Jacka Lusińskiego — inspirowaną prawdziwymi wydarzeniami opowieść o sile matczynej miłości i walce z systemem edukacji. Po projekcji odbędzie się spotkanie z aktorką Martą Malikowską, która wciela się w siostrę głównej bohaterki. „Sezony” — komedia w reżyserii Michała Grzybowskiego – opowiada o kryzysie małżeństwa aktorskiego, które żyje w pełnym absurdów środowisku teatralnym. Film zdobył uznanie za inteligentny humor i satyryczne podejście do tematyki relacji międzyludzkich, a także za świetnie napisany scenariusz oraz charyzmatyczne role główne. Po seansie odbędzie się spotkanie z reżyserem Michałem Grzybowskim oraz aktorkami Agnieszką Dulębą-Kaszą i Wiktorią Filus. „Tyle co nic” — dramat Grzegorza Dębowskiego — to przejmująca opowieść o konflikcie między jednostką a lokalną społecznością na współczesnej polskiej wsi. Po projekcji widzowie spotkają się z aktorem Arturem Paczesnym, wcielającym się w głównego bohatera oraz aktorką Moniką Kwiatkowską.
Wstęp na prawie wszystkie wydarzenia jest bezpłatny. Aby w nich uczestniczyć, należało odebrać wejściówki, których w tym roku organizatorzy przygotowali 2,5 tys. Popularność wydarzenia sprawiła, że niezwykle szybko wszystkie zostały już odebrane.
Dni zakończą się w środę 27 listopada koncertem „Drogi do Niepodległości” prezentujący utwory Chopina, Moniuszki i polskie tańce narodowe. Wykonania Marleny Borowskiej i Krzysztofa Bobrzeckiego przypomną o roli muzyki w dążeniu Polaków do wolności, tworząc emocjonalne zakończenie festiwalu.
Projekt Dni Kultury Polskiej jest m.in. finansowany przez MSZ RP, a partnerem strategicznym wydarzenia jest Stowarzyszenie "Wspólnota Polska".
Dom Polski w Wilnie, który w 2024 roku obchodził 25. rocznicę istnienia, prowadzi Fundacja Dobroczynności i Pomocy „Dom Kultury Polskiej w Wilnie“ powołana w 2001 roku z inicjatywy śp. profesora Andrzeja Stelmachowskiego, pierwszego prezesa Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” przez Wileński Oddział Miejski Związku Polaków na Litwie i Stowarzyszenie „Wspólnota Polska”. Zaznaczyć należy, że jest to jedna z największych instytucji polskich w świecie mająca na celu organizację wsparcie życia kulturalnego Polaków poza granicami.
- Początki, jak to zwykle bywa, były trudne. Mieliśmy przed sobą wiele wyzwań. Obecnie stałe siedziby ma u nas ponad 30 polskich organizacji społecznych. Dom Kultury Polskiej w Wilnie wspiera ich działalność m.in. dofinansowując organizowane przez nie przedsięwzięcia. Nasza instytucja jest samowystarczalna, czyli niezależna finansowo i w całości utrzymuje się sama. Dzisiaj wiele osób nie może sobie wyobrazić, że społeczność polska jeszcze 23 lata temu funkcjonowała bez tej placówki – przypomina dyrektor DKP Artur Ludkowski podkreślając, że Dom Kultury Polskiej w Wilnie jest ośrodkiem życia kulturalnego społeczności polskiej Wilna i Wileńszczyzny, darem od Narodu Polskiego, ufundowanym przez Senat RP i Stowarzyszenie „Wspólnota Polska”. - Naszym celem jest nie tylko promocja szeroko pojętej kultury polskiej, ale również stworzenie przyjaznego i otwartego miejsca dla wszystkich mieszkańców Wilna i Wileńszczyzny polskiego pochodzenia, bez względu na poglądy czy przekonania. Dzisiaj Dom to placówka o zróżnicowanej działalności, nieukierunkowana na konkretną dziedzinę. Dlatego tak dobrze czują się tu zarówno harcerze, jak i studenci uniwersytetu trzeciego wieku – wymienia Ludkowski.
Do priorytetów w działalności DKP należy edukacja kulturalna, polegająca na promowaniu polskiej literatury i sztuki wśród mieszkańców Wileńszczyzny oraz wspieraniu lokalnego ruchu artystycznego i innej działalności kulturalnej. Ważnym zadaniem tej instytucji jest również kultywowanie lokalnych tradycji, folkloru, ocalenie od zapomnienia wszystkich wartości, które od wielu pokoleń kształtowały tożsamość narodową Polaków na Wileńszczyźnie. W gmachu DKP w Wilnie swoje miejsce znalazło ponad trzydzieści polskich organizacji społecznych i oddział Telewizji Polskiej – TVP Wilno.
Dla ciekawości należy dodać, że kamień węgielny Domu Polskiego w Wilnie stanowi symboliczny okruch skalny, przywieziony z Wawelu, aby zaświadczyć o ciągłości historycznej więzi Polski i Litwy, tradycji serdecznej opieki Rzeczypospolitej Polskiej ‒ Macierzy wobec Polaków na świecie jak napisano w akcie erekcyjnym.
Dyrektor DKP Artur Ludkowski przypomina, że tylko w ostatnim roku Dom Kultury Polskiej w Wilnie zorganizował 68 wydarzeń kulturalnych i społecznych dla społeczności polskiej Wileńszczyzny, a organizacje polskie w Wilnie prawie 200 takich wydarzeń. Od początku powstania Domu Kultury Polskiej na głównej jego scenie odbyło się ponad 4000 różnych wydarzeń kulturalnych m.in. koncertów muzycznych, przedstawień teatralnych, projekcji filmowych promujących kulturę polską.
Stowarzyszenie „Wspólnota Polska” pragnie poinformować o realizacji zadania publicznego pn. XI Festiwal "Dni Kultury Polskiej w Wilnie"
W ramach zadania publicznego Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” pod nazwą XI Festiwal "Dni Kultury Polskiej w Wilnie" wsparcie w wysokości 250 000,00 PLN otrzymała Fundacja Dobroczynności i Pomocy „Dom Kultury Polskiej w Wilnie” - organizator przedsięwzięcia. Powód tej decyzji jest zrozumiały. Program Festiwalu Kultury Polskiej w Wilnie jest bardzo różnorodny i dostosowany do widza w różnym wieku. Kilkudniowe wydarzenie będzie obfitowało w spektakle, koncerty, spotkania i pokazy polskich filmów. Zaplanowane imprezy kulturalne będą swoistą wizytówką instytucji jaką jest Dom Kultury Polskiej w Wilnie. Celem zadania jest promowanie kultury polskiej oraz dziedzictwa kulturowego Wileńszczyzny, prezentowanie osiągnięć polskich środowisk artystycznych na Litwie, popularyzacja ważnych w historii Polski wydarzeń i postaci, zwiększenia poczucia tożsamości narodowej oraz promocję kultury polskiej zarówno wśród Polaków mieszkających na Litwie jak i Litwinów.
PROJEKT FINANSOWANY PRZEZ
MINISTERSTWO SPRAW ZAGRANICZNYCH RZECZPOSPOLITEJ POLSKIEJ
W KONKURSIE „POLONIA I POLACY ZA GRANICĄ 2024 –
WYDARZENIA I INICJATYWY POLONIJNE”