W listopadzie 2020 odbył się Przegląd polskich filmów on-line na 100-lecie stosunków dyplomatycznych Polski i Brazylii, zorganizowany przez Stowarzyszenie „Wspólnota Polska” i Stowarzyszenie Brazylijskie Kultury Polskiej im. Józefa Piłsudskiego w Sao Paulo. W nawiązaniu do tego wydarzenia, 7 listopada 2020 roku dziennik „O Globo” w Rio de Janeiro opublikował interesujący artykuł o polskich śladach w tym mieście. Zapraszamy do lektury.
Film pokazywany w ramach Przeglądu polskich filmów on-line opowiada historię dzieła.
Pierwszego września 1939 roku wojskowe oddziały nazistowskich Niemiec najechały Polskę rozpoczynając II Wojnę Światową. Kiedy ta wiadomość dotarła do Brazylii, społeczność polska postanowiła zebrać środki i postawić pomnik polskiego kompozytora Fryderyka Chopina, ponieważ Niemcy zniszczyli jego pomnik w Warszawie.
Rzeźba kompozytora była zamówiona u polskiego rzeźbiarza, pochodzącego z rodziny arystokratycznej Augusta Zamoyskiego, który w tamtym czasie mieszkał w Rio de Janeiro i był profesorem na Akademii Sztuk Pięknych. Historię Zamoyskiego i spuścizny, którą pozostawił po sobie w tym mieście opowiada film dokumentalny „Guczo”, pokazywany w ramach I Przeglądu Polskich Filmów on-line, który odbywa się do 18 listopada z bardzo bogatą selekcją. Filmy dostępne są bezpłatnie na stronie mostradecinemapolones.com.br.
Pomnik został odsłonięty 1 września 1944 roku na Placu Czerwonym w dzielnicy Urca i przeniesiony w 1950 przed Teatr Miejski. Po przybyciu do miasta pomnika brazylijskiego kompozytora Carlosa Gomes (1959) powrócił na swoje pierwotne miejsce i stoi tam do dzisiaj – opowiada Arthur Trojan, prezes Polonia Sociedade Beneficiente z Rio de Janeiro.
2,5-metrowy pomnik z brązu jest ustawiony jest na metrowym cokole, na którym czytamy, że Chopin urodził się w 1810 roku w Żelazowej Woli, a zmarł w 1849 w Paryżu na gruźlicę. Sociolog Anna Maria Dzieciolowski Robalinho, córka Polaków i mieszkanka dzielnicy Urca od 40 lat mówi, że dzieło dobrze odzwierciedla artystę. „Przedstawia go jako zamyślonego, z głową opartą o dłoń. Chopin był bardzo poważny, rozważny, zamyślony” – stwierdza socjolog. Dla niej Plac Czerwony jest najbardziej odpowiednim miejscem dla oddania hołdu artyście. „Zawsze mówimy, że tęskni za Polską, spoglądając na morze, przez które mógłby wrócić do swojej Ojczyzny. Chopin zamieszkał w Paryżu, ale kochał swój kraj rodzinny tak bardzo, że wziął ze sobą do Francji garść polskiej ziemi” – opowiada Anna dodając, że zawsze kiedy ma gości idzie na Plac Czerwony robić zdjęcia góry Głowa Cukru i opowiada historię pomnika. „Wszystkim się bardzo podoba”.
To przy dźwiękach Poloneza Chopina wchodziła 48 lat temu do kaplicy Rektoratu Uniwersytetu Federalnego Rio de Janeiro aby poślubić swojego przyszłego męża, inżyniera z Pernambuco, Frederico Robalinho. „Muzyka Chopina porusza głęboko serce. To był bardzo wzruszający moment.”
Tłumaczenie: Joanna Grabek
