Historii stosunków polsko-litewskich w XX wieku poświęcona jest konferencja naukowa, która we wtorek rozpoczęła się w Domu Kultury Polskiej w Wilnie.
"Będziemy rozmawiali o relacjach polsko-litewskich w XX wieku. Będzie to spojrzenie na problematykę dotyczącą I wojny światowej, dwudziestolecia międzywojennego i czasów nam coraz bliższych. Referenci tradycyjnie reprezentują i środowiska naukowe na Litwie, i środowiska naukowe w Polsce" – otwierając konferencję powiedział profesor Tadeusz Wolsza z Instytutu Historii Polskiej Akademii Naukowej, członek Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej.
Konferencja zatytułowana "Spojrzenie na relacje polsko-litewskie w XX wieku"
została zorganizowana przez
Ambasadę RP w Wilnie, Instytut Polski w Wilnie,
Stowarzyszenie "Wspólnota Polska", Dom Polski w Wilnie i Instytut Pamięci Narodowej.
"Konferencje, na których rozmawiamy o relacjach polsko-litewskich w XX wieku, stały się już pewną tradycją. W ubiegłym roku w grudniu spotkaliśmy się przy okazji rocznicy urodzin Marszałka Józefa Piłsudskiego" – podkreślił prof. Wolsza. Dodał, że pokłosiem grudniowego spotkania jest wydana w języku angielskim książka. Jesienią ukaże się ona również w językach polskim i litewskim.
Podczas otwarcia debaty ambasador RP na Litwie Urszula Doroszewska podziękowała wszystkim, którzy przygotowali konferencję.
"Jako ambasador Rzeczypospolitej, jako przedstawicielstwo naszego kraju, staramy się o dobre stosunki z Litwą, o wzajemne zrozumienie i szczególnie to jest ważne – tworzenie zaplecza porozumienia dla naszych działań. Historia XX wieku jest trudna. Staramy się o to, aby ona była przedmiotem rozmowy, żebyśmy sobie różne rzeczy wyjaśnili" – powiedziała ambasador Doroszewska.
Dwudniowej konferencji towarzyszy prezentowana w DKP wystawa pt. "Sprawiedliwi. Kapłani archidiecezji wileńskiej ratujący Żydów pod okupacją niemiecką (1941-1945)".
"Prezentujemy tę wystawę, ponieważ wpisuje się ona w polską politykę historyczną, którą chcemy prowadzić. Jest to wystawa, która mówi o kapłanach, którzy w czasie II wojny światowej w czasie okupacji niemieckiej i z zagrożeniem własnego życia ratowali Żydów" – podczas otwarcia wystawy powiedział Paweł Warot z oddziału IPN w Białymstoku. Jak podkreślił, jest to wystawa bardzo istotna w wyjątkowym okresie. "Musimy zadać kłam mówiący o tym, że jakoby to Polacy mordowali Żydów. To musi wybrzmieć – Polacy ratowali Żydów w czasie II wojny światowej. I tymi również, którzy ich ratowali, byli duchowni" – zaakcentował dr Warot.
Wystawa prezentuje sylwetki 74 kapłanów archidiecezji wileńskiej, którzy ratowali Żydów. Jej autorami są: ksiądz doktor Tadeusz Krahel oraz doktor Waldemar Wilczewski.
Organizatorzy konferencji przygotowali również spotkania dla dzieci i młodzieży z polskich szkół na Litwie. Dzieci młodszych klas dowiedzą się o polskich symbolach narodowych, a dla starszych uczniów przygotowano lekcję pt. "Co nam obca przemoc wzięła, szablą odbierzemy" – walka o niepodległość w polskiej poezji".
