Dzisiaj przed Domem Polonii im. Prof. A. Stelmachowskiego w Warszawie odbyło się otwarcie wystawy IPN pt. „Zapomniane ogniwo. Konspiracyjne organizacje młodzieżowe na ziemiach polskich w latach 1944/1945 – 1956."
Wystawę otworzyli: Prezes IPN Jarosław Szarek, Prezes Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” Dariusz Piotr Bonisławski, dyrektor Biura Edukacji Narodowej IPN oraz koordynator wystawy Adam Hlebowicz, ksiądz biskup Wiesław Lechowicz, ksiądz Leszek Kryża oraz autor koncepcji merytorycznej wystawy dr. hab. Jacek Wołoszyn.
Podczas otwarcia Prezes SWP zaznaczył, że ten rok dla Stowarzyszenia oraz Senatu RP jest szczególnie ważny, gdyż jest dedykowany młodzieży.
„Bez młodzieży nie będzie polskości. Ta wystawa pokazująca ludzi młodych, pięknych, o wspaniałym patriotyzmie, nie wahających się rzucić swojego życia, które było bardzo trudne, jest wspaniałym narzędziem do pracy z młodymi ludźmi z całego świata, chcącymi podtrzymywać polskość. Będziemy propagowali tą wystawę podczas kongresów, które organizujemy w Ameryce Południowej, Północnej oraz w Polsce. Będziemy pokazywać za pomocą Biura Edukacji Narodowej IPN, pracowników Instytutu, publikacji jak być patriotą, Polakiem, kochać swoją Ojczyznę” – powiedział Dariusz Piotr Bonisławski.
Na zakończenie Prezes SWP podziękował Prezesowi IPN za tą wystawę i wszystkie prace Instytutu, podtrzymujących pamięć i historię.
Z okazji Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” w kilkunastu miastach Polski zostanie otwarta wystawa „Zapomniane ogniwo. Konspiracyjne organizacje młodzieżowe na ziemiach polskich w latach 1944/45–1956”. W tym okresie istniało ok. 1000 podziemnych związków młodzieżowych skupiających blisko 11 tys. działaczy przeciwstawiających się nowemu zniewoleniu. IPN przywoła do świadomości społecznej zapomniane sylwetki młodzieżowej konspiracji antykomunistycznej i odda im należyty hołd.
Wystawa przypomni nieznane historie konspiracyjnych organizacji, które były tworzone spontanicznie i niezależnie przez młodzież w latach 1944/1945–1956. Szacuje się, że w tym czasie istniały przynajmniej 972 podziemne związki młodzieżowe, skupiające ok. 11 tys. członków. Zakładali je we wszystkich regionach uczniowie, studenci, młodzi robotnicy i chłopi w wieku 14–21 lat. Przyświecały im te same cele: przekonanie społeczeństwa do kontynuowania oporu i obrony własnego systemu wartości. Zasadniczym jednakże zadaniem było odzyskanie niepodległości, rozumianej jako warunek restytucji wolności osobistej.
Projekt IPN ma na celu przypomnieć powojenną działalność członków młodzieżowego podziemia – tytułowego zapomnianego ogniwa w walce o niepodległość Polski z komunizmem. Do końca marca 2019 r. uroczyste otwarcie wystawy odbędzie się także w Białymstoku, Bydgoszczy, Bytomiu, Dębnie, Kielcach, Koszalinie, Krakowie, Lublinie, Mysłowicach, Olsztynie, Piotrkowie Trybunalskim, Poznaniu, Pułtusku, Pyskowicach, Rybniku, Rzeszowie, Słupcy, Starogardzie Gdańskim, Tomaszowie Mazowieckim, Wrocławiu.
Udział młodzieży w walce o wolność w czasie zaborów, podczas II wojny światowej, w podziemiu lat czterdziestych i opozycji antykomunistycznej z ostatniej dekady istnienia PRL stanowi integralną część pamięci zbiorowej społeczeństwa. Znane są bowiem: Szare Szeregi, ZWZ-AK, NSZ, DSZ, Zrzeszenie „WiN”, KWP, „Ruch”, KOR, ROPCiO, KPN, NSZZ „Solidarność” czy FMW. Były to formacje tworzone przez młodzież lub stanowiła ona znaczący odsetek ich członków. Pamięta się także o zaangażowaniu przedstawicieli tej generacji we wszystkie zbiorowe działania mające na celu przynajmniej poszerzenie zakresu wolności – w czerwcu 1956 r., marcu 1968 r., grudniu 1970 r., czerwcu 1976 r. i stanie wojennym. Młodzi ludzie przeważali wśród protestujących. Stanowili jednocześnie najwyższy odsetek wśród ofiar śmiertelnych tych wydarzeń (od ok. 62 do 80 proc. zabitych). W tym kontinuum pamięci istnieje jednak luka […] W świadomości historycznej społeczeństwa nie funkcjonują zatem konspiracyjne organizacje tworzone spontanicznie i niezależnie przez młodzież w latach 1944/1945–1956. W tym czasie, według autorów Atlasu podziemia niepodległościowego 1944–1956 (Warszawa–Lublin 2007), istniały przynajmniej 972 podziemne związki młodzieżowe, skupiające ok. 11 tys. członków. Zakładali je we wszystkich regionach uczniowie, studenci, młodzi robotnicy i chłopi w wieku 14–21 lat […]. Przyświecały im te same cele: przekonanie społeczeństwa do kontynuowania oporu i obrony własnego systemu wartości. Zasadniczym jednakże zadaniem było odzyskanie niepodległości, rozumianej jako warunek restytucji wolności osobistej. – dr hab. Jacek Wołoszyn, IPN
